म. टा. विशेष प्रतिनिधी, मुंबई
करोनाच्या संभाव्य तिसऱ्या लाटेत ऑक्सिजनचा तुटवडा भासू नये यासाठी मुंबई महापालिकेच्या नऊ रुग्णालयांतील १६ ऑक्सिजन निर्मिती प्रकल्प उभारणीचे काम पूर्ण झाले आहे. सुमारे ४३ मेट्रीक टन ऑक्सिजनची निर्मिती या प्रकल्पांमधून होणार आहे. प्रकल्पांसाठी शेड बांधण्याचे काम सुरू असून ते या आठवड्यात पूर्ण होणार आहे. प्रकल्पांसाठी स्वतंत्र विद्युत जोडणी वीज कंपन्यांकडून उपलब्ध होताच त्यांची चाचणी सुरू होणार आहे. येत्या १५ दिवसांत हे प्रकल्प रुग्णसेवेसाठी सज्ज होतील, अशी शक्यता आहे.
करोनाच्या दुसऱ्या लाटेत काही रुग्णालयांमध्ये ऑक्सिजनची कमतरता भासली होती. ऑक्सिजन नसल्यामुळे अनेकदा रुग्णांना एका रुग्णालयातून दुसऱ्या हलवावे लागले होते. आता करोनाच्या तिसऱ्या लाटेची शक्यता वर्तवण्यात येत असल्यामुळे पालिकेने स्वतः ऑक्सिजन निर्मिती करण्याचा निर्णय घेतला. पालिकेच्या केईएम, सायन, नायर, कूपरसह नऊ रुग्णालयांमध्ये १६ ऑक्सिजन प्रकल्प उभारण्याचा निर्णय घेतला. या कामासाठी पालिकेने २५ जून २०२१ रोजी कार्यादेश दिले होते. त्यानंतर २५ दिवसांतच प्रकल्प उभारण्याचे काम पूर्ण करण्यात आले आहे.
सध्या या प्रकल्पांसाठी शेड उभारण्याचे काम सुरू आहे. पाच ऑगस्टपूर्वी सर्व प्रकल्प कार्यान्वित होतील, अशी शक्यता पालिकेच्या वरिष्ठ अधिकाऱ्यानीं व्यक्त केली आहे. १६ ऑक्सिजन प्लांटमधून प्रती मिनिट २३ हजार ६४० लिटर ऑक्सिजन निर्मिती होणार आहे.
… असा तयार होणार ऑक्सिजन
-वातावरणातील हवा शोषून, पीएसए तंत्राचा वापर करुन रुग्णांना ऑक्सिजन पुरवठा करताना, सर्वप्रथम यंत्रांमध्ये योग्य दाबाने हवा संकलित केली जाते.
-ती हवा शुद्ध करण्यात येते. त्यामुळे हवेतील अशुद्ध घटक जसे की, धूळ, इंधन यांचे अतिसूक्ष्म कण, अन्य अयोग्य घटक गाळून वेगळे केले जातात.
– या प्रक्रियेनंतर उपलब्ध झालेली शुद्ध हवा ऑक्सिजन जनरेटरमध्ये संकलित केली जाते.
-ऑक्सिजन जनरेटरमध्ये असलेल्या झिओलिट या रसायनयुक्त मिश्रणाद्वारे या शुद्ध हवेतून नायट्रोजन व ऑक्सिजन हे दोन्ही वायू वेगळे केले जातात.
-वेगळा करण्यात आलेला ऑक्सिजन हा योग्य दाबासह स्वतंत्रपणे साठवला जातो. तेथून तो पाइपद्वारे रुग्णांपर्यंत पोहोचवला जातो.