आषाढी एकादशी मुहूर्त
आषाढी एकादशी प्रारंभः २९ जून २०२३ पहाटे ३ वाजून १८ मिनिटांनी ते
आषाढी एकादशी समाप्तीः ३० जून २०२३ रोजी पहाटे २ वाजून ४२ मिनिटे
भारतीय पंचांगानुसार, सूर्योदयाची तिथी मानण्याची प्राचीन परंपरा असल्यामुळे आषाढी एकादशी गुरुवार २९ जून २०२३ रोजी साजरी करण्यात येईल.
म्हणून आषाढी एकादशीला देवशयनी एकादशी म्हणतात
काही पुराणांमधील उल्लेखानुसार, श्रीविष्णूंनी वामन अवतार धारण करून बळी राजाला पाताळात धाडले होते. त्याचप्रमाणे बळी राजाला त्याच्या राज्याचे संरक्षण करण्याचे वचनही दिले होते. बळी राजाला दिलेल्या वचनाचे पालन करण्यासाठी श्रीविष्णू द्वारपाल म्हणून पाताळात जातात. हा काळ आषाढी एकादशी ते कार्तिकी एकादशीचा मानण्यात आला आहे. श्रीविष्णू आषाढी एकादशीला बळीच्या राज्यात जातात आणि कार्तिकी एकादशीला स्वगृही क्षीरसागरात परतात, अशी मान्यता आहे. त्यामुळे आषाढी एकादशी देवशयनी आणि कार्तिकी एकादशी प्रबोधिनी एकादशी नावाने ओळखली जाते.
आषाढी एकादशीची पूजाविधी
विठ्ठल हा विष्णूचा अवतार समजण्यात येतो. यामुळे आषाढी एकादशीला पंढरपूरात विठ्ठलाच्या दर्शनाला रीघ लागते. एकादशीच्या आदल्या दिवशी अर्थात दशमीच्या दिवशी एकभुक्त राहावे. एकादशीला पहाटे उठून स्नान करून तुळस वाहून विष्णूपूजन करावं. हा संपूर्ण दिवस उपवास करायचा असतो.
रात्री हरिभजन करत जागरण करावं. विठ्ठल नामाचा जयघोष करत संपूर्ण दिवस देवाच्या नामस्मरणात घालवावा. यादिवशी पंढरपूरमध्ये असणारे वारकरी विठ्ठलाची आरती, विठ्ठल नामाचा जयघोष करत असतात. आषाढ शुद्ध द्वादशीला वामनाची पूजा करून पारणं सोडावं. या दोन्ही दिवशी विष्णू देवाची पूजा करावी आणि अहोरात्र तुपाचा दिवा लाववा.