देशाच्या परराष्ट्र मंत्रालयात इंटर्नशिप करायची आहे..? मग हे नक्की वाचा

MEA Internship Opportunity: भारताच्या परराष्ट्र मंत्रालयाच्या मुख्यालयात काम करण्याची संधी जर तुम्हालाही मिळाली तर… होय हे शक्य आहे. Ministry of External Affairs Government of India च्या वतीने दरवर्षी देशभरातील विविध राज्यातील विद्यार्थ्यांना दोन सत्रांमध्ये इंटर्नशिप करण्याची संधी मिळते. पदवी आणि पदवीधर विद्यार्थ्यांना या इंटर्नशिपसाठी अर्ज करता येणार आहे. जाणून घेऊया त्याविषयी…

पात्रता:

० Ministry of External Affairs च्या मुख्यालयातील इंटर्नशिपसाठी अर्ज करणारा उमेदवार सामान्यत: मान्यताप्राप्त विद्यापीठातून पदवीधर किंवा पदवीची किमान शैक्षणिक पात्रता असलेल्या भारतीय नागरिक असावा.

० पद्युत्तर (Undergraduate) शिक्षणाच्या अंतिम वर्षात शिक्षण घेणाऱ्या आणि इंटर्नशिप हा त्यांच्या अंतिम वर्षाच्या अभ्यासक्रमाचा भाग असलेले विद्यार्थी.

० इंटर्नशिपच्या वर्षाच्या अखेर (३१ डिसेंबर २०२३) पर्यंत उमेदवाराचे वय २५ वर्षांपेक्षा जास्त नसावे.

अटी:

दरवर्षी, सहा महिन्यांच्या दोन टर्ममध्ये इंटर्नशिप दिली जाईल उदा. एप्रिल ते सप्टेंबर आणि ऑक्टोबर ते मार्च.

पद:

मंत्रालय प्रत्येक वेळी जास्तीत जास्त ३० इंटर्न नियुक्त करेल.

इंटर्नशिपचा कालावधी:

प्रत्येक इंटर्न किमान एक महिन्याच्या कालावधीसाठी आणि जास्तीत जास्त तीन महिन्यांच्या कालावधीसाठी इंटर्नशिप करू शकेल. (सदर निर्णय Ministry of External Affairs Government of India च्यावतीने घेतला जाईल)

इंटर्नशिपचे ठिकाण :

दिल्ली

(वाचा : Career In ISRO: ‘चांद्रयान ३’चे यशस्वी उड्डाण केलेल्या इस्रोमध्ये करिअर करणे आहे सोपे, निवडा हे कोर्स)

अशी असेल निवड प्रक्रिया :

• ही निवड प्रक्रिया पूर्णपणे ऑनलाइन पार पडणार असून, परराष्ट्र मंत्रालयाने दिलेल्या अधिकृत वेबसाइटवर उमेदवाराने नोंदणी केली असणे गरजेचे आहे.

• अर्ज नोंदणी, अर्ज पडताळणी, निवड प्रक्रिया, विभागाचे वाटप, अधिसूचना, विस्तार आणि प्रमाणपत्र मंत्रालयाच्या समर्पित इंटर्नशिप पोर्टलवरच पार पडले.

• प्रत्येक उमेदवाराला इंटर्नशिप पोर्टलवर नोंदणी करणे आवश्यक आहे.

• शिवाय, निवड प्रक्रियेत सहभागी होण्यासाठी प्रवेश प्रमाणपत्रे प्राप्त करणे आवश्यक आहे.

• निवड प्रक्रियेत दोन टप्प्यांमध्ये पार पडणार असून, प्राथमिक स्क्रीनिंग आणि वैयक्तिक मुलाखत अशा या दोन फेऱ्या असण्याची शक्यता आहे. (अंतिम निर्णय अधिकृत वेबसाईटवर त्या-त्या वेळी प्रसिद्ध केले जाईल)

• ‘कोटा कम वेटेज’ पद्धतीनुसार प्रत्येक टर्ममध्ये १४ राज्ये आणि ४ केंद्रशासित प्रदेशांतील अर्जदारांचा विचार केला जाईल.

• उपलब्ध जागांपैकी किमान ३० टक्के जागांवर महिला उमेदवारांची निवड करण्यात येईल. यासाठी १०+२ आणि पदवी परीक्षांमध्ये मिळालेल्या गुणांच्या टक्केवारीनुसार मूल्यांकन करून शैक्षणिक पात्रता ठरवून निवड केली जाईल.

• १० + २ आणि पदवी परीक्षांमधील शैक्षणिक कामगिरीच्या आधारे पुरुष आणि महिला उमेदवारांसाठी राज्यनिहाय गुणवत्ता याद्या स्वतंत्रपणे तयार केल्या जातील.

• प्राथमिक तपासणी टप्प्यात TADP जिल्ह्यांतील अर्जदारांना आणि वैयक्तिक मुलाखतीच्या टप्प्यात SC/ST/OBC/EWS श्रेणीतील अर्जदारांना प्राधान्य दिले जाईल.

• गुणवत्ता यादीमध्ये निवडलेल्या उमेदवारांना व्हिडिओ कॉन्फरन्सिंगद्वारे वैयक्तिक मुलाखतीसाठी बोलावले जाईल.

• प्रत्येकवेळी मुलाखत प्रक्रियेतून जास्तीत जास्त ३० उमेदवारांची निवड सादर इंटर्नशिपसाठी केली जाईल.

• निवडलेल्या कोणत्याही उमेदवाराने निवड रद्द केल्यास, संबंधित राज्यातील गुणवत्ता यादीतील पुढील उमेदवाराला संधी दिली जाईल.

टर्मनुसार राज्ये आणि केंद्रशासित प्रदेशांची यादी :

टर्म – १ (एप्रिल – सप्टेंबर)
आंध्र प्रदेश, अरुणाचल प्रदेश, आसाम, बिहार, छत्तीसगड, गोवा, गुजरात, हरियाणा, हिमाचल प्रदेश, झारखंड, कर्नाटक, केरळ, मध्य प्रदेश आणि महाराष्ट्र अंदमान आणि निकोबार बेटे, चंदीगड, दादरा आणि नगर हवेली आणि दमण आणि दीव आणि दिल्ली

टर्म – २ (ऑक्टोबर – मार्च)
मणिपूर, मेघालय, मिझोराम, नागालँड, ओडिशा, पंजाब, राजस्थान, सिक्कीम, तामिळनाडू, तेलंगणा, त्रिपुरा, उत्तर प्रदेश, उत्तराखंड आणि पश्चिम बंगाल जम्मू आणि काश्मीर, लडाख, लक्षद्वीप आणि पुद्दुचेरी

वरील माहितीनुसार प्रत्येक टर्ममध्ये, १४ राज्यांमधून २६ इंटर्न, ४ केंद्रशासित प्रदेशांमधून २ इंटर्न आणि TADP जिल्ह्यांमधून / समाजातील वंचित घटकांमधून जास्तीत जास्त गुण मिळवले (Merit Basis Selection) २ इंटर्नची निवड केली जाऊ शकते.

(वाचा : IN Air Force Recruitment: भारतीय हवाई दलात विविध पदांच्या तब्बल ३५०० जागांसाठी भरती; असा करा अर्ज)

मानधन आणि विमान भाडे:

1. मूलभूत खर्च चुकवण्यासाठी प्रत्येक इंटर्नला दरमहा १० हजार रुपये मानधन दिले जाईल.
2. उमेदवाराचे राज्य आणि दिल्ली दरम्यानच्या प्रवासासाठी प्रचलित इकॉनॉमी क्लासच्या विमान भाड्याच्या कमाल मर्यादेच्या अधीन राहून एक वेळच्या विमान प्रवासाचा खर्च, अधिवास राज्य किंवा निवडलेल्या उमेदवारांच्या महाविद्यालय/विद्यापीठाकडून प्रदान केला जाईल.
3. इंटर्न्स त्यांच्या इंटर्नशिपच्या कालावधीत दिल्लीतील राहण्या-खाण्याची (बोर्डिंग आणि लॉजिंग) जबाबदारी उमेदवारांवर असेल.

इंटर्नच्या जबाबदाऱ्या:

• इंटर्नशिप कार्यक्रम भारत सरकारद्वारे परराष्ट्र धोरण तयार करण्याच्या प्रक्रियेची आणि त्याच्या अंमलबजावणीची ओळख करून देतो. इंटर्नला संबंधित विभाग प्रमुख (HOD) द्वारे कामाचे विशिष्ट विषय नियुक्त केले जातील. त्यानुसार संशोधन करणे, अहवाल लिहिणे, विकसित घडामोडींचे विश्लेषण करणे किंवा HOD द्वारे त्यांना सोपविलेले इतर कोणतेही कार्य पार पाडणे आवश्यक असणार आहे.

• इंटर्नशिपच्या शेवटी, प्रत्येक इंटर्नने केलेल्या कामाचा तपशीलवार अहवाल सादर करणे अनिवार्य असणार आहे.

• इंटर्नशिप दरम्यानच्या अभ्यासाचे परिणाम परराष्ट्र व्यवहार मंत्रालयाची बौद्धिक संपदा म्हणून राहतील आणि मंत्रालयाच्या पूर्वपरवानगीशिवाय इंटर्न्स त्याचा वापर करू शकणार नाहीत.

• इंटर्नने परराष्ट्र मंत्रालयाशी संबंधित कोणत्याही माहितीची पूर्ण गोपनीयता राखली पाहिजे.

इंटर्नशिपची समाप्ती:

परराष्ट्र मंत्रालयातील इंटर्नशिप प्रोग्रामसाठी निवड आवश्यक सुरक्षा मंजुरींच्या अधीन आहे. मंत्रालय कोणतेही कारण न देता, योग्य वाटेल तेव्हा कोणत्याही वेळी इंटर्नची इंटर्नशिप रद्द करू शकतात अथवा थांबवू शकतात.

महत्त्वाचे :
ट्रान्सफॉर्मेशन ऑफ एस्पिरेशनल डिस्ट्रिक्ट्स प्रोग्राम (TADP) अंतर्गत जिल्ह्यातील उमेदवारांना आणि SC/ST/OBC/EWS प्रवर्गातील उमेदवारांना निवड प्रक्रियेत वेगवेगळ्या टप्प्यांवर प्राधान्य दिले जाईल.

(वाचा : Globetrotter Aditi: शाळेची ‘दांडीगुल’ न करता चिमुकलीने केलीय ५० देशांची सफर, १० व्या वर्षी मिळवलाय खास मान)