AI Engineers म्हणजे काय ?
डेटा इंजिनिअर, डेटा सायंटिस्ट आणि सॉफ्टवेअर डेव्हलपर यांच्या क्षमता एकत्र करण्यता माहिर असणार्‍या सॉफ्टवेअर इंजिनीअरला एआय इंजिनिअर (AI Engineer) म्हणून ओळखले जाते. स्केलेबल आर्टिफिशियल इंटेलिजेंस सिस्टम (scalable Artificial Intelligence systems) तयार करून, user-friendly applications तयार करण्याचे काम AI Engineers करतात. विविध समसस्यांचे निरकण करण्यासाठ, मशीन लर्निंग अल्गोरिदम आणि सॉफ्टवेअर डेव्हलपमेंट सारखी गुंतागुंतीची कामे करणाय एआय इंजिनिअर्स पटाईत असतात.
एआय इंजिनिअर्स नक्की काय काम करतात?
एआय अभियंता कृत्रिम बुद्धिमत्ता (एआय) प्रणालीच्या विकास, उपयोजन आणि देखभाल करण्यात महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावतात. त्यांच्या कार्यामध्ये डेटा इंजिनिअर्स (Data Engineers), डेटा वैज्ञानिक (Data Scientist) आणि सॉफ्टवेअर डेव्हलपर (Software Developer) यांच्या कौशल्याचा वापर करून वापरकर्ता-अनुकूल आणि स्केलेबल एआय सोल्यूशन्स तयार करणे अशा गोष्टींचा समावेश असतो.
(वाचा : भारतात ‘AI School’ची सुरुवात; केरळमध्ये देशातील पहिल्यावहिल्या आर्टिफिशियल इंटेलिजेंस शाळेचे राष्ट्रपतींच्या हस्ते उद्घाटन)
मशिन लर्निंग अल्गोरिदम आणि क्लाउड कंप्युटिंग प्लॅटफॉर्मच्या वापराविषयीच्या त्यांच्या सखोल आकलनावर आधारित, AI Engineers वास्तविक-जगातील आव्हानांना तोंड देण्यास सक्षम AI मॉडेल तयार करतात. याव्यतिरिक्त, ते विविध सॉफ्टवेअर तयार करण्यासाठी जबाबदार असतात. जे या मॉडेलसह प्रभावीपणे कार्य करू शकतात ते भविष्यात उत्तम एआय इंजिनिअर्स म्हणून काम करतात.
दिवसेंदिवस, AI Engineers नाविन्यपूर्ण AI प्रणाली प्रगत करत आहेत. विविध व्यवसाय आणि त्यातील आवश्यकतांचे विश्लेषण करून नवनवीन प्रणालींचे डिझाइन, विकास आणि देखरेखीचे काम हे इंजिनिअर्स करतात. सिस्टमचे ऑप्टिमाइझ आणि स्केलेबिलिटी सक्षम करण्यात हे लोक काम करतात. शिवाय, ते विद्यमान प्रणालींमध्ये अखंडपणे समाकलित करण्यासाठी विविध मशीन लर्निंग सोल्यूशन्सचे मूल्यांकन करण्याचे काम AI Engineers करतात.
एआय अभियंता होण्यासाठी काय आवश्यक आहे?
एआय इंजिनिअर होण्यासाठी विविध प्रमुख क्षेत्रांमध्ये मूलभूत ज्ञान असणे आवश्यक असते. सर्वात महत्त्वाचे तुम्हाला गणित विषयाची आवड आणि त्यावर मजबूत पकड असणे आवश्यक आहे. विशेषतः कॅल्क्युलस, रेखीय बीजगणित आणि सांख्यिकी यांचे ज्ञान असणे गरजेचे आहे. कारण मशीन लर्निंगच्या अभ्यासात आणि कामात हा पाया तुमचा आधार बनतो.
याव्यतिरिक्त, प्रोग्रामिंग भाषा (Programming Languages), डेटा स्ट्रक्चर्स (Data Structure) आणि अल्गोरिदमसह संगणक सायन्सची समज, एआय मॉडेल तयार करण्यासाठी आणि अंमलबजावणीसाठी महत्त्वपूर्ण असतात.
डेटा संकलित करणे त्याचे विश्लेषण करणे आणि यासाठी सांख्यिकीमध्ये प्रवीणता आवश्यक आहे, जे एआय मॉडेलचे प्रशिक्षण आणि मूल्यांकन करण्यासाठी आवश्यक आहे. तुम्हाला मशीन लर्निंग अल्गोरिदम आणि TensorFlow, PyTorch आणि MXNet सारख्या डीप लर्निंग फ्रेमवर्कशी परिचित असणे आवश्यक आहे, कारण ते क्लिष्ट AI मॉडेल्स तयार करण्यासाठी ही महत्त्वपूर्ण साधने आहेत.
(वाचा : AI Free Training: केंद्र सरकारच्यावतीने आर्टिफिशिअल इंटेलिजन्स क्षेत्रातील ट्रेनिंग; आजच करा Free रजिस्ट्रेशन)
तुम्ही एआय इंजिनिअर कसे होऊ शकता?
AI इंजिनिअर्स म्हणून तुमचा प्रवास सुरू करण्यासाठी, कम्प्युटर सायन्स, डेटा सायन्स किंवा गणित यासारख्या क्षेत्रात संबंधित बॅचलर पदवी प्राप्त करणे आवश्यक आहे.
याव्यतिरिक्त, ऑनलाइन कोर्स, बूटकॅम्प किंवा इतर प्रशिक्षण कार्यक्रमांद्वारे एआय टूल्स आणि तंत्रज्ञानाचा अनुभव मिळवणे तुम्हाला तुमच्या कोर्सनंतर नोकरी मिळवण्यात मदत करतात.
अत्यावश्यक तांत्रिक कौशल्यांमध्ये पायथन (Python), सी# (C#) किंवा सी++ (C++) सारख्या ऑब्जेक्ट-ओरिएंटेड प्रोग्रामिंग भाषांमध्ये प्रवीणता आणि एआय सोल्यूशन्स तयार करण्यासाठी फ्रेमवर्क तयार करण्याची समज यांचा समावेश असतो.
एआय अभियंता किती पैसे कमवतो?
भारतातील एआय अभियंत्याना प्रतिवर्षी सरासरी ८.९ लाख रुपये (सुमारे रु. ७४,000 प्रति महिना) रुपये पगार मिळतो. तथापि, अनुभव, कौशल्ये आणि स्थान यावर अवलंबून पगार बदलू शकतो.
उदाहरणार्थ, यूएस मधील सरासरी वार्षिक AI अभियंता पगार USD १६५,००० असण्याचा अंदाज आहे.
तत्सम व्यापारातील नोकऱ्यांच्या तुलनेत, एआय अभियंत्याचा पगार सॉफ्टवेअर अभियंत्याच्या उत्पन्नापेक्षा जास्त असतो, जो मध्यवर्ती स्तरावर वर्षाला USD १००,००० एवढा असू शकतो.
(वाचा : भारतातील पहिले एआय विद्यापीठ सज्ज; मुंबईमध्ये तयार आहे देशातील पहिलीवहिली AI University)