माढा लोकसभा मतदारसंघ हा पश्चिम महाराष्ट्रातील एक महत्त्वाचा मतदारसंघ. हा मतदारसंघ म्हणजे पवारांचा बालेकिल्ला… २००८ ला माढा लोकसभा मतदारसंघाची निर्मिती झाली, त्यावेळेस पहिले उमेदवार हे शरद पवार होते आणि त्या मतदारसंघातून ते तीन लाखाहून अधिक अशा प्रचंड बहुमताने निवडून आले होते. त्यामुळे या मतदारसंघाची देशात वेगळी ओळख निर्माण झाली आहे. त्यामुळे माढ्याकडे राजकारण्यांचे लक्ष लागून राहिलेले असते. २०१४ च्या निवडणुकीत राष्ट्रवादी काँग्रेसचे उमेदवार विजयसिंह मोहिते-पाटील आणि स्वाभिमानी शेतकरी संघटनेचे तत्कालीन प्रदेशाध्यक्ष सदाभाऊ खोत यांच्यात लढत झाली होती. मोदी लाटेतही विजयसिंह मोहिते-पाटील २५ हजार ३४४ मतांनी विजयी झाले.
माढा लोकसभा मतदारसंघावर कायम शरद पवार यांचे वर्चस्व राहिले होते. मात्र, २०१९ च्या लोकसभा निवडणुकीत भाजपने मुसंडी मारली. रणजितसिंह निंबाळकरांनी अकलूजच्या मोहिते पाटलांच्या साथीनं माढ्याचा गड सर केला होता. आता मात्र राज्याचे माजी उपमुख्यमंत्री विजयसिंह मोहिते पाटील यांचे पुतणे धैर्यशील मोहिते पाटील (भाजप) हे या मतदारसंघातून निवडणूक लढवण्यास इच्छुक आहेत. मात्र आता या दोघांमध्ये राजकीय सख्य नसल्याची चर्चा आहे. त्यामुळे या मतदारसंघात भाजपमधून कोणाला उमेदवारी मिळणार? हा प्रश्नच आहे. सध्या धैर्यशील मोहिते पाटील हे गावोगावी दौरे करत आहेत, तर रणजितसिंह नाईक निंबाळकर हे पुन्हा मीच असं म्हणत त्यांनी गाठीभेटी सुरू केल्या आहेत. त्यातच स्वाभिमानी संघटनाही निवडणूक लढवणार असल्याची घोषणा राजू शेट्टी यांनी केली आहे.
माढा लोकसभा मतदारसंघावर धैर्यशील मोहिते-पाटील यांनी दावा केल्याने भाजपसमोर मोठा पेच आहे. त्यांची माढा लोकसभा मतदारसंघात मोठी ताकद असून, त्यांच्या भाजपा प्रवेशानंतर माढा लोकसभा मतदारसंघात भाजपला मुसंडी मारता आली होती. २०१९ च्या लोकसभा निवडणुकीत भाजपने राष्ट्रवादी काँग्रेसच्या बालेकिल्ल्याला खिंडार पाडलं आणि भाजपचे रणजितसिंह नाईक निंबाळकर हे विजयी झाले. त्यांनी राष्ट्रवादी काँग्रेसच्या पाठिंब्यावर अपक्ष उमेदवार संजय मामा शिंदे यांचा पराभव केला होता.
सोलापूर जिल्ह्यात माढा येथील आमदार बबनदादा शिंदे, करमाळ्याचे आमदार संजयमामा शिंदे, सांगोल्याचे शिंदे, सेनेचे आमदार शहाजीबापू पाटील आणि माण- खटावचे भाजप आमदार जयकुमार गोरे यांनी आपले वजन मात्र विद्यमान खासदार रणजित निंबाळकर यांच्या पारड्यात टाकल्याचे चित्र आहे. नुकतेच उपमुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांच्या उपस्थितीत झालेल्या मेळाव्याच्या दरम्यान हे चित्र दिसून आले आहे.
माढ्याचं समीकरण कसं?
खासदार रणजितसिंह नाईक निंबाळकर यांनी या मतदारसंघातील पाणी, रस्त्याचे प्रश्न मार्गी लावल्याने मतदारसंघात त्यांचे वर्चस्व वाढत असल्याने मोहिते पाटील आणि खासदार रणजितसिंह निंबाळकर यांच्यातील संघर्ष वाढत आहे. हा वाद संपविण्याचे भाजपकडून सुरू आहेत. खासदार निंबाळकर यांनी जिल्ह्यातील मोहिते पाटील विरोधकांची मोट बांधली असून यात माढा, करमाळा, सांगोला व माण, खटाव येथील चारही आमदार हे रणजितसिंह निंबाळकर यांच्यासोबत आहेत.
जर भाजपने रणजितसिंह निंबाळकरांना पुन्हा तिकीट दिले तर….
दरम्यान, २०२४ च्या लोकसभेसाठी भाजप कोणाला उमेदवारी देणार हा कळीचा मुद्दा आहे. खासदार निंबाळकर पुन्हा निवडणुकीच्या मैदानात उतरणार आहेत, तर भाजपमधूनच धैर्यशील मोहिते पाटील इच्छुक आहेत. त्यामुळे दोघांपैकी कोणाला उमेदवारी मिळणार? हा चर्चेचा विषय ठरला आहे. भाजपने जर रणजितसिंह निंबाळकरांना पुन्हा तिकीट दिले, तर धैर्यशील मोहिते पाटील अपक्ष निवडणूक लढवण्याची शक्यता आहे. त्यामुळे भाजपची डोकेदुखी वाढणार आहे. त्यातच राष्ट्रवादी काँग्रेसकडेही माढा लोकसभेसाठी तगडा उमेदवार नसल्याने भाजपमधील संघर्षाचा फायदा उठविण्याचा प्रयत्न शरद पवार यांच्याकडून केला जाऊ शकतो.
शरद पवारांच्या मनात नेमकं काय चाललंय?
माढा लोकसभा मतदारसंघात राष्ट्रवादी काँग्रेसचे अध्यक्ष शरद पवार यांना मानणारा मोठा वर्ग आहे. कारण २००९मध्ये स्वतः शरद पवारांनी या मतदारसंघात निवडणूक लढवून विजयी झाले होते. त्यामुळे या मतदारसंघात पवारांचे नेटवर्क तगडे आहे. मोहिते पाटील भाजपमध्ये जाण्यापूर्वी शरद पवार यांचे निकवर्तीय होते. तसेच सध्या अजित पवार गटात सामील झालेले आमदार बबनदादा शिंदे, आमदार संजयमामा शिंदे हेदेखील शरद पवार यांचे विश्वासू समजले जात होते. शिंदे बंधुसह मोहिते पाटलांची देखील मोठी ताकद या मतदारसंघात आहे. त्यामुळे आता शरद पवार यांच्या मनात नेमकं काय? याची देखील चर्चा सुरु आहे.
धैर्यशील मोहिते पाटील यांना शरद पवार ताकद देऊ शकतात
मध्यंतरी शरद पवार यांनी घरी जाऊन विजयसिंह मोहिते पाटील यांची भेट घेतली होती. विजयसिंहे मोहिते पाटील यांच्या तब्येतीची विचारपूस करण्यासाठी ही भेट झाल्याचे सांगितले जात असले तरी ही राजकीय गणिते जुळवण्यासाठीची भेट असल्याचे बोलले जात आहे. शरद पवार यांच्या भेटीनंतर दुसरीकडे फलटणचे रामराजे नाईक निंबाळकर यांनीही मोहिते पाटलांची भेट घेतली होती. त्यामुळे भाजपने जर रणजितसिंह निंबाळकरांना पुन्हा भाजपचे तिकीट दिले तर धैर्यशील मोहिते पाटील यांना शरद पवार ताकद देऊ शकतात, असे राजकीय विश्लेषक सांगत आहे.
रामराजे नाईक निंबाळकर आणि रणजितसिंह निंबाळकर यांचे राजकीय वैर सर्वश्रूत
महायुती असली तरी रामराजे नाईक निंबाळकर आणि रणजितसिंह निंबाळकर यांचे राजकीय वैर सर्वश्रूत आहे. त्यामुळं रामराजे खा. रणजितसिंह यांचे काम करतील अशी स्थिती नाही. त्यामुळं पवारांच्या पाठिंब्यावर मोहिते पाटलांनी निवडणूक लढवली तर नवल वाटायला नको अशी चर्चा मतदारसंघात सुरू आहे. याबरोबर पवार अन्य कोणी उमेदवार उभा करतात का हे सुद्धा पाहणं महत्वाचं ठरणार आहे. तशी त्यांची चाचपणी सुरू असून अभयदादा जगताप यांच्यासारखा कार्यकर्ता ही त्यांच्या नजरेत भरण्यासारखा आहे. त्यामुळे निवडणुकीचा जोर वाढला की राजकीय गणिते स्पष्ट होऊ लागतील. या मतदारसंघात ओबीसीची ताकद मोठी आहे. मराठा, धनगर यांच्यापाठोपाठ अडीच लाख माळी समाज आहे. त्यामुळे शरद पवार यांच्या राष्ट्रवादीचा उमेदवार कोण? यांची उत्सुकता आहे.
सोलापूर जिल्हा
करमाळा विधानसभा मतदारसंघ
माढा विधानसभा मतदारसंघ- बबनदादा शिंदे (राष्ट्रवादी काँग्रेस, अजित पवार गट)
सांगोला विधानसभा मतदारसंघ- शहाजीबापू पाटील (शिवसेना, शिंदे गट)
माळशिरस विधानसभा मतदारसंघ- राम सातपुते (भाजप)
सातारा जिल्हा
२५५ फलटण विधानसभा मतदारसंघ- दीपक चव्हाण (राष्ट्रवादी काँग्रेस, अजित पवार गट)
२५८ माण विधानसभा मतदारसंघ- जयकुमार गोरे (भाजप)
आत्तापर्यंत निवडून आलेले उमेदवार
२००९-२०१४ :शरद पवार (राष्ट्रवादी काँग्रेस पक्ष)
२०१४-२०१९ : विजयसिंह मोहिते-पाटील (राष्ट्रवादी काँग्रेस पक्ष)
२०१९-२०२४ :रणजितसिंह नाईक-निंबाळकर (भाजप)