अमेरिकेचे अध्यक्ष जो बायडेन यांनी दुसऱ्या ‘टर्म’ची मागणी करत, त्यांचे प्रतिस्पर्धी आणि पूर्ववर्ती डोनाल्ड ट्रम्प यांच्यावर घणाघाती हल्ला चढवला. बायडेन यांनी त्यांच्यावर घरगुती आणि जागतिक स्तरावर लोकशाही धोक्यात आणल्याचा आरोप केला आहे. त्यांनी रशियाला कवटाळले असून, संताप, सूड आणि प्रतिशोधचे समर्थन केल्याचा आरोपही त्यांनी केला.
अमेरिकी काँग्रेसच्या संयुक्त अधिवेशनाला त्यांच्या अंतिम ‘स्टेट ऑफ द युनियन’ संबोधनात, बायडेन यांनी ट्रम्प यांचे नाव न घेता आपले पूर्ववर्ती म्हणून उल्लेख केला. एका तासापेक्षा जास्त चाललेल्या भाषणात बायडेन यांनी ट्रम्प यांचा १३ वेळा उल्लेख केला.
‘सुपर ट्युसडे’नंतर, नोव्हेंबर २०२४च्या अध्यक्षीय निवडणुकीत बायडेन आणि ट्रम्प यांच्यात पुन्हा सामना रंगण्याचा मार्ग मोकळा झाला आहे.
८० वर्षीय बायडेन हे अमेरिकेचे सर्वात वयोवृद्ध अध्यक्ष आहेत. रशियाचे अध्यक्ष व्लादिमीर पुतिन यांच्याबातच्या अलीकडील वक्तव्यापासून ते इमिग्रेशन, ६ जानेवारीचे बंड, गर्भपात आणि बंदूक नियंत्रण अशा अनेक मुद्द्यांवर ट्रम्प (७७), यांच्यावर टीका केली.
‘अमेरिकन लोकांची काळजी घेणे हे कोणत्याही अध्यक्षाचे कर्तव्य असते. मात्र, एक अध्यक्ष, माझे पूर्ववर्ती, हे सर्वात मूलभूत कर्तव्यात अपयशी ठरले आहेत. हे अक्षम्य आहे’, अशा शब्दांत डेमोक्रॅटिक पक्षाचे नेते बायडेन यांनी ट्रम्प यांच्यावर टीक केली. ‘आता, माझे पूर्ववर्ती, माजी रिपब्लिकन अध्यक्ष, हे पुतीन यांना म्हणतात, ‘तुम्हाला जे हवे ते करा.’ खरे तर अमेरिकेच्या एका माजी अध्यक्षाने रशियन नेत्यापुढे नतमस्तक होत असे म्हणणे आक्षेपार्ह आहे. ते धोकादायक आणि अस्वीकारार्ह आहे’, असेही बायडेन म्हणाले.
ट्रम्प यांनी अलीकडेच म्हटले होते की, ते रशियाला संरक्षण खर्चाच्या मार्गदर्शक तत्त्वांची पूर्तता न करणाऱ्या कोणत्याही नाटो सदस्य देशाविरुद्ध त्यांना हवे ते करण्यास प्रोत्साहित करतील. धक्कादायक कबुली देताना ट्रम्प म्हणाले होते की, ते पुन्हा अध्यक्ष झाले, तर ते युतीच्या सामूहिक संरक्षण तरतुदीचे पालन करणार नाहीत.
देशाच्या इतिहासातील सर्वात कठीण कालखंडातून अमेरिकेला बाहेर काढण्याच्या निर्धाराने आपण सत्तेवर आल्याचे बायडेन म्हणाले.
‘अध्यक्ष लिंकन यांच्या काळापासून आणि गृहयुद्धाच्या काळापासून स्वातंत्र्य आणि लोकशाहीवर असे आक्रमण झाले नव्हते, जे आज होत आहे. आपला काळ दुर्मिळ बनवणारी गोष्ट म्हणजे, त्याच वेळी स्वातंत्र्य आणि लोकशाहीवर देशात आणि परदेशात आक्रमण होत आहे. पुतिन युक्रेनवर हल्ला करत असून, संपूर्ण युरोप आणि त्यापलीकडे अराजकता पसरवत आहेत,’ अशी टीकाही त्यांनी केली.