काय दावा केला जात आहे?
X वर व्हायरल व्हिडिओ शेअर करताना एका यूजरने लिहिले की, ‘लोकांचे पुतळे मेणाचे बनलेले असतात, पण सौदी अरेबियात (मुस्लिम देश) मोदींचा सोन्याचा पुतळा बनवून बसवण्यात आला आणि इथल्या गद्दारांना थंडी वाजत आहे.’ यापूर्वीही हा व्हिडिओ व्हायरल झाला होता. याआधीही काही युजर्सनी सौदी अरेबियाचा खोटा दावा करून व्हायरल केला होता.
व्हायरल व्हिडिओंची चौकशी कशी करावी?
व्हायरल व्हिडिओची तपासणी करण्यासाठी, आम्ही व्हिडिओशी संबंधित कीवर्डसाठी Google शोधले. यामुळे आम्हाला अनेक मीडिया रिपोर्ट्स मिळाल्या. ज्यामध्ये ही सोन्याची मूर्ती गुजरातमधील सुरत येथील असल्याचे सांगण्यात आले.
अमर उजाला वेबसाइटवर २० जानेवारी २०२३ रोजी आढळलेल्या व्हिडिओ अहवालानुसार, गुजरातमधील भाजपच्या एकतर्फी विजयाचा आनंद साजरा करण्यासाठी सुरत-आधारित ज्वेलर बसंत बोहरा यांनी पंतप्रधान मोदींचा सोन्याचा पुतळा बनवला. १५६ ग्रॅमची ही मूर्ती सुमारे २० कारागिरांनी मिळून तीन महिन्यांत पूर्ण केल्याचेही या अहवालात सांगण्यात आले. रिपोर्टमध्ये व्हायरल झालेला व्हिडिओही बघायला मिळतो. २०२२ च्या गुजरात विधानसभा निवडणुकीत भाजपने १८२ पैकी १५६ जागा जिंकल्या होत्या. या आनंदात सुरतच्या व्यावसायिकाने पीएम मोदींच्या या पुतळ्याचे वजनही १५६ ग्रॅम ठेवले.
२१ जानेवारी २०२३ च्या एबीपी न्यूजच्या रिपोर्टमध्ये असेही म्हटले आहे की, सुरतचे ज्वेलर बसंत बोहरा यांनी पंतप्रधानांचा सोन्याचा पुतळा बनवला. राधिका चेन्स या ज्वेलरी मॅन्युफॅक्चरिंग कंपनीचे ते मालक आहेत. या रिपोर्टनुसार, बसंत बोहरा हे पीएम मोदींचे चाहते आहेत. त्यांनी हा पुतळा पीएम मोदींच्या सन्मानार्थ बनवला आहे. या अहवालात मूर्तीची किंमत ११ लाख रुपये असल्याचे सांगण्यात आले होते.
नवभारत टाइम्सच्या रिपोर्टनुसार, व्हायरल झालेला व्हिडिओ ‘बॉम्बे गोल्ड एक्झिबिशन’ दरम्यानचा आहे. जिथे पंतप्रधान मोदींची ही १५६ ग्रॅम सोन्याची मूर्ती सादर करण्यात आली होती. या संदर्भात जोहरीची मुलाखत न्यूज १८ च्या यूट्यूब चॅनेलवर देखील पाहता येईल. २१ जानेवारी २०२३ रोजी झालेल्या या मुलाखतीत त्यांनी या पुतळ्यामागील संपूर्ण कथा सांगितली आहे.
निष्कर्ष:
सर्व मीडिया रिपोर्ट्सवरून हे स्पष्ट झाले आहे की व्हायरल व्हिडिओवरून केला जात असलेला दावा चुकीचा आहे. ही सोन्याची मूर्ती सौदी अरेबियात नसून सुरत येथील एका व्यावसायिकाने बनवली आहे. तसेच हा व्हिडिओ जुना असून त्याचा लोकसभा निवडणुकीशी काहीही संबंध नाही.
(ही कथा मूळतः बूमने प्रकाशित केली होती. शक्ती कलेक्टिव्हचा भाग म्हणून मटाने पुनर्प्रकाशित केली आहे.)