गुगल ट्रेंडनुसार भाजप राष्ट्रीय अध्यक्ष की वर्ड ट्रेंड होतोय
विनोद, अनुराग, ओम आणि स्मृती यांच्या नावांची चर्चा
नड्डा यांच्यानंतर सुरुवातीला मध्य प्रदेशचे माजी मुख्यमंत्री शिवराज सिंह चौहान, केंद्रीय मंत्री भूपेंद्र यादव आणि हरियाणाचे माजी मुख्यमंत्री मनोहर लाल खट्टर यांचीही नावे अध्यक्षपदासाठी चर्चेत होती. पण, या तिघांचा मंत्रिमंडळात समावेश झाल्यानंतर त्यांच्या चर्चेला आता पूर्णविराम मिळाला आहे. आता भाजपच्या अध्यक्षपदाच्या शर्यतीत पक्षाचे सरचिटणीस विनोद तावडे, बीएल संतोष, अनुराग ठाकूर, के लक्ष्मण, ओम माथूर, सुनील बन्सल यांच्याशिवाय स्मृती इराणी यांचीही नावे आघाडीवर आहेत.
सरसंघचालक मोहन भागवत
यावेळी भाजपच्या अध्यक्षपदाच्या निवडणुकीत संघांची भूमिका महत्त्वाची
दिल्ली विद्यापीठातील प्रोफेसर राजीव रंजन गिरी यांच्या मते, भाजप हा राजकीय पक्ष असला तरी संघ नेहमीच या संघटनेवर राज्य करतो. पक्ष चालवणारे लोक बहुतांश संघाशी संबंधित आहेत. मोहन भागवत यांनी अलीकडेच खरा सेवक मर्यादेचे पालन करतो, असे विधान केले होते. खऱ्या अर्थाने सेवक म्हणवण्याचा अधिकार फक्त त्या व्यक्तीलाच आहे, ज्याच्या मनात मी काय केले याचे भान नाही, अहंकार नाही. भागवतांचे हे विधान पक्ष नेतृत्वाच्या दृष्टीने अत्यंत महत्त्वाचे असल्याचे मानले जात आहे. अशा स्थितीत आगामी काळात पक्षाध्यक्ष निवडीत संघाची भूमिका अत्यंत महत्त्वाची मानली जात आहे. भाजप ही राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघाची राजकीय संघटना मानली जाते, त्यामुळे आगामी महाराष्ट्र, झारखंड आणि हरियाणा विधानसभा निवडणुकीत पक्षाची कामगिरी ढासळू नये असे संघाला वाटत आहे.
विनोद तावडे
विनोद तावडे प्रभावशाली सरचिटणीस, संघाशी संबंध
महाराष्ट्र सरकारमध्ये मंत्री राहिलेले तावडे हे बीएल संतोष यांच्यानंतरचे सर्वात प्रभावी सरचिटणीस मानले जातात. त्यांना दोन दशकांचा संघटनात्मक अनुभव आहे. त्यांचा लहानपणापासून संघाशी संबंध आहे. अखिल भारतीय विद्यार्थी परिषदेतून राजकारणाला सुरुवात करणाऱ्या तावडे यांच्या नावालाही मान्यता मिळू शकते कारण यावर्षी महाराष्ट्र, हरियाणा आणि झारखंडमध्ये विधानसभा निवडणुका होणार आहेत.
के. लक्ष्मण भाजप सरचिटणीस
ओबीसी दावेदारांमध्ये लक्ष्मण यांचे नाव पुढे
नड्डा यांच्यानंतर भाजप अध्यक्षपदाच्या शर्यतीत भाजप ओबीसी मोर्चाचे प्रमुख के लक्ष्मण यांचे नावही चर्चेत आहे. तेलंगणातून आलेला लक्ष्मण खूप मेहनती आणि लढाऊ म्हणून ओळखले जातात. दक्षिणेकडील राज्यांमध्ये आंध्र प्रदेशानंतर भाजप तेलंगणावर सर्वाधिक लक्ष देत आहे.
सुनील बन्सल
बन्सल यांच्या नेतृत्वाखाली ओडिशात भाजपचा झेंडा फडकला
सध्या सरचिटणीस असलेल्या भाजप अध्यक्षपदाच्या शर्यतीत सुनील बन्सल यांच्या नावाचाही समावेश आहे. अमित शहा यांचे आवडते बन्सल हे पश्चिम बंगाल, तेलंगणा आणि ओडिशा या तीन राज्यांचे प्रभारीही आहेत. त्यांच्या नेतृत्वाखाली भाजपने ओडिशात चमकदार कामगिरी केली आणि नवीन पटनायक सरकारचा पराभव केला.
बी. एल. संतोष
पडद्यामागील रणनीतीकार बी.एल.संतोष
भाजपचे राष्ट्रीय सरचिटणीस (संघटन) बीएल संतोष हे देखील आरएसएसचे मोठे प्रचारक राहिले आहेत. 13 वर्षे या पदावर असलेले रामलाल गेल्यावर बीएल संतोष यांना भाजपमध्ये हे पद मिळाले. बी.एल.संतोष हे पडद्यामागून रणनीती बनवण्यात माहीर मानले जातात.
गुजरातचे प्रभारी ओम माथूर, पंतप्रधान मोदींच्या जवळचे
राजस्थानचे राज्यसभा सदस्य आणि भैरोसिंग शेखावत यांचे शिष्य ओम माथूर हेही भाजपचे राष्ट्रीय अध्यक्ष होण्याच्या शर्यतीत आहेत. पीएम मोदींचे आवडते माथूर चेहऱ्यावर हसू आणून बोलण्यासाठी ओळखले जातात. ओम माथूर हे आरएसएसचे सक्रिय प्रचारक आहेत आणि ते पंतप्रधान मोदींच्या गृहराज्य गुजरातचे प्रभारीही आहेत.
अनुराग ठाकूर
अनुराग ठाकूर यांना भाजयुमोच्या अध्यक्षपदाचा अनुभव
हिमाचल प्रदेशातील हमीरपूरचे खासदार अनुराग ठाकूर यांचेही नाव भाजप अध्यक्षपदासाठी चर्चेत आहे. हमीरपूर लोकसभा मतदारसंघातून पाच वेळा खासदार राहिलेल्या अनुराग ठाकूर यांना यावेळी मोदी मंत्रिमंडळात स्थान देण्यात आलेले नाही. त्यामुळे त्यांना पक्षाचे राष्ट्रीय अध्यक्ष बनविण्याच्या चर्चांना वेग आला. अनुराग ठाकूर यांनी युवक भाजपचे अध्यक्ष म्हणून काम पाहिले आहे. ते बीसीसीआयचे सहसचिवही राहिले आहेत.
स्मृती इराणी
स्मृती इराणी यांचेही नाव शर्यतीत, पहिल्या महिला राष्ट्रपती होण्याची शक्यता
पंतप्रधान नरेंद्र मोदी आपल्या अनेक सभांमध्ये महिला मतदारांचा पुरस्कार करत आहेत. आपल्या सलग तीन विजयांमध्ये त्यांनी महिलांची भूमिकाही मान्य केली आहे. त्याचबरोबर संघटनेत महिला सदस्यांची संख्या वाढवण्यासाठी भाजप व्यापक संपर्क अभियानही आखणार आहे. असो, महिला आरक्षण कायदा लागू झाल्यास लोकसभा आणि राज्यांच्या विधानसभांमध्ये महिलांसाठी ३३ टक्के जागा राखीव होतील. यावेळी अध्यक्षपदासाठी स्मृती इराणी यांच्या नावाचीही चर्चा आहे. अमेठीच्या माजी खासदार स्मृती यांना यावेळी मंत्रिमंडळात स्थान मिळालेले नाही, त्यामुळे त्यांच्या नावाचाही भाजप अध्यक्षपदासाठी विचार केला जात आहे. असे झाल्यास त्या भाजपच्या पहिल्या महिला अध्यक्षा होऊ शकतात.
अध्यक्ष निवडीपूर्वी राज्यांमध्ये संघटनात्मक निवडणुका
भाजप आपल्या नवीन अध्यक्षांच्या निवडीपूर्वी नवीन सदस्यत्व मोहीम सुरू करेल आणि त्यानंतर राज्यांमध्ये संघटनात्मक निवडणुका घेईल. खरे तर निश्चित नियमांनुसार अध्यक्ष निवडण्यापूर्वी किमान 50 टक्के राज्यांमध्ये पक्ष संघटनेच्या निवडणुका होणे आवश्यक आहे. अशा परिस्थितीत एकतर नड्डा यांचा कार्यकाळ वाढवला जाईल किंवा काही नेत्याला हंगामी अध्यक्ष बनवले जाऊ शकते. भाजपने नुकतीच आपल्या घटनेत दुरुस्ती करून पक्षाच्या सर्वोच्च मंडळाच्या संसदीय मंडळाला आणीबाणीच्या परिस्थितीत अध्यक्षाचा कार्यकाळ वाढविण्यासह इतर महत्त्वाचे निर्णय घेण्याचे अधिकार दिले आहेत.
भाजपमध्ये अध्यक्षाची निवड अशीच होते, ही आहे प्रक्रिया
भाजपच्या घटनेनुसार राष्ट्रीय अध्यक्षाची निवड पक्षाच्या निर्वाचक मंडळाद्वारे केली जाते. निर्वाचक मंडळामध्ये राष्ट्रीय आणि राज्य परिषदांचे सदस्य असतात. एखाद्या राज्याच्या निर्वाचक मंडळाचे कोणतेही 20 सदस्य अशा व्यक्तीला प्रस्ताव देऊ शकतात जो किमान 4 टर्मसाठी सक्रिय सदस्य आहे. तसेच, त्यांचे सदस्यत्व किमान 15 वर्षे असावे. कोणताही संयुक्त प्रस्ताव किमान 5 राज्यांमधून आला पाहिजे जेथे राष्ट्रीय परिषदेच्या निवडणुका पूर्ण झाल्या आहेत.
2027 मध्ये यूपीमध्ये जोरदार पुनरागमन करणे हे मोठे आव्हान
सार्वत्रिक निवडणुकीत यूपी, राजस्थान, बिहार, हरियाणा, पश्चिम बंगालसह अनेक राज्यांमध्ये सरासरी कामगिरीमुळे भाजपचे बहुमत हुकले आहे. पक्षाच्या नव्या अध्यक्षांना अशा राज्यांमध्ये संघटन सुरळीत करावे लागणार आहे. याशिवाय झारखंड, महाराष्ट्र आणि हरियाणामध्ये या वर्षी विधानसभा निवडणुका होणार आहेत. पुढील वर्षाच्या सुरुवातीला दिल्लीतही निवडणुका होणार आहेत. त्याचवेळी यूपीमध्ये 2027 मध्ये विधानसभा निवडणुका होणार आहेत.
यूपीमध्ये आरएसएसच्या सल्ल्याकडे दुर्लक्ष करणे महागात पडले
राजीव गिरी म्हणतात की, संघाची भूमिका नेहमीच पक्षाला बूथ स्तरावर सांभाळण्याची राहिली आहे. पण आरएसएसपासून दूर राहिल्यामुळे या सार्वत्रिक निवडणुकीत पक्षाला आपल्या समर्थक मतदारांना बूथपर्यंत आणण्यात अनेक ठिकाणी अपयश आले आहे. विशेषत: उत्तर प्रदेशमध्ये, जिथे भाजपला यावेळी लोकसभा निवडणुकीत केवळ 33 जागा मिळाल्या. उमेदवार निवडीत भाजपने संघाच्या सल्ल्याकडे दुर्लक्ष केल्याचे मानले जात आहे, त्यामुळेच भाजपला हा फटका बसला आहे.