लोकप्रिय पार्श्वगायिका अलका याज्ञिक यांची ऐकण्याची क्षमता कमी झाली आहे. अलीकडेच सिंगरने लिहिले की त्यांना ‘सेन्सरी न्यूरल नर्व्ह हियरिंग लॉस’ म्हणजेच व्हायरल अटॅकमुळे बहिरेपणा झाल्याचे निदान झाले आहे.त्यांनी लिहिले आहे की त्या फ्लाइटमधून बाहेर आली आणि अचानक त्यांना वाटले की त्यांना काहीही ऐकू येत नाही. अशात हेडफोनवर मोठ्या आवाजात गाणी ऐकण्याबाबत त्यांनी लोकांना सावध केले आहे. अशा परिस्थितीत हेडफोन लावून गाणी ऐकण्यासाठी किती व्हॉल्यूम ठेवावा हे जाणून घेऊया.
इअरफोन्स आणि इअरबड्सचा वाढता वापर
इअरफोन्स आणि इअरबड्सचा वापर पूर्वीपेक्षा खूप वाढला आहे. लोक आता व्हिडिओ पाहण्यासाठी, गाणी ऐकण्यासाठी किंवा पॉडकास्ट ऐकण्यासाठी त्यांचा अधिक वापर करू लागले आहेत. हल्ली लहान मुलंही ऑनलाइन क्लाससारख्या महत्त्वाच्या गोष्टींसाठी तासंतास इअरफोनचा वापर करतात.
हेडफोनमुळे बहिरेपणाचे बळी
जास्त वेळ हेडफोनमध्ये मोठ्या आवाजात गाणी ऐकण्याच्या छंदामुळे श्रवणशक्ती कमी होण्यासारख्या गंभीर समस्या उद्भवू शकतात. फ्रान्सच्या नॅशनल इन्स्टिट्यूट ऑफ हेल्थ अँड मेडिकल रिसर्चने (INSERM) केलेल्या जुन्या अभ्यासानुसार, फ्रान्समध्ये मोठ्या संख्येने लोक हेडफोनमुळे बहिरेपणाचे बळी ठरत आहेत. अभ्यासात असे म्हटले आहे की फ्रान्समधील 25% प्रौढांना ऐकण्याच्या समस्या आहेत. अशा परिस्थितीत इअरफोन किती वेळ वापरावा आणि ऐकताना हेडफोन्समधील आवाज कानांसाठी किती सुरक्षित आहे हे येथे समजून घेणार आहोत.
इअरफोन किती वेळ वापरावा
ऑल इंडिया इन्स्टिट्यूट ऑफ मेडिकल सायन्सेस (एम्स), दिल्लीचे माजी ईएनटी तज्ञ डॉ. बी.पी. शर्मा यांच्या मते, इअरफोन, बड्स किंवा हेडफोन एकावेळी 15 ते 20 मिनिटांपेक्षा जास्त काळ वापरू नयेत. यानंतर कानांना विश्रांती द्यावी. तुम्हाला हवे असल्यास, तुम्ही काही वेळाने पुन्हा इअरफोन वापरू शकता.
कानांसाठी किती आवाज योग्य
ईएनटी तज्ञ डॉ. शरद मोहन (एमएस) म्हणतात की हेडफोन किंवा इअरफोनद्वारे 85dB किंवा त्याहून अधिक आवाजात गाणी ऐकल्याने नॉईज इंड्यूस्ड हिअरिंग लॉस (NIHL) होऊ शकतो. त्याचप्रमाणे इअरफोनचा वापर ६० टक्के व्हॉल्यूमवरच करावा, असे तज्ज्ञांचे मत आहे. ही मर्यादा ओलांडू नये.