अण्वस्त्र आणि लष्करी व्यवहारांचे रणनीतीकार आदित्य रामनाथन म्हणतात की भारताकडे किती अणुबॉम्ब आहेत याचा अंदाज मर्यादित माहितीवर आधारित आहे. ते म्हणाले की, भारताकडे अणुबॉम्बचा किती साठा आहे हे आम्हाला माहीत नाही. बहुतेक संशोधन म्हणते की ते 150 ते 200 दरम्यान आहे. रामनाथन म्हणाले की, भारताच्या अण्वस्त्रांची संख्या वाढली असेल तर ती चीनच्या अण्वस्त्र निर्मितीला थेट प्रत्युत्तर म्हणून आहे. 2021 मध्ये चीन देशाच्या पश्चिम भागात 3 मोठे सायलो बांधत आहे जेथे शेकडो आंतरखंडीय क्षेपणास्त्रे लपवली जाऊ शकतात.
चीनने शेकडो आण्विक बनवली क्षेपणास्त्रे
चीनने यापूर्वीच मोठ्या प्रमाणात घन इंधन DF-41 आंतरखंडीय क्षेपणास्त्रे तयार केली आहेत. याशिवाय चीनकडे DF-27 हायपरसोनिक ग्लाईड वाहन आहे. भारताने समुद्रातही आपली आण्विक प्रतिकार क्षमता वाढवली आहे. भारताने पाणबुडीवरून मारा करणारे क्षेपणास्त्र विकसित केले आहे आणि क्षेपणास्त्र संरक्षण प्रणाली विकसित करत आहे. तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे की, चीनने अण्वस्त्र हल्ला केल्यास भारताला आपल्या अण्वस्त्रांचे संरक्षण कसे करावे, याची चिंता साहजिकच आहे. रामनाथन म्हणतात की, भारताला चीनच्या अणुबॉम्बच्या संख्येशी बरोबरी साधायची नाही.
रामनाथन म्हणाले की, भारत अशा विशेष क्षमता विकसित करण्यात व्यस्त आहे जेणेकरून आम्ही चीनविरुद्ध प्रभावी पलटवार करू शकू. भारताची आण्विक प्रतिबंधक क्षमता मुख्यत्वे अरिहंत आण्विक पाणबुडीवर अवलंबून आहे. चीनने अण्वस्त्र हल्ला केल्यास ही पाणबुडी प्रत्युत्तर देऊ शकते. याशिवाय भारताला हवेत कमांड सिस्टीम तयार करावी लागेल जेणेकरुन शत्रूच्या भीषण हल्ल्यानंतरही आण्विक कमांड आणि कंट्रोल सिस्टीम कार्यरत राहील याची खात्री करता येईल. चीनची क्षेपणास्त्र संरक्षण यंत्रणा भेदता येईल, याचीही भारताला खात्री करावी लागेल, असे तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे. यामुळेच भारत अग्नी 5 क्षेपणास्त्र बनवत आहे जे एकाच वेळी अनेक अणुबॉम्ब वाहून नेऊ शकते.
सौदी, इराण आणि तुर्किय यांचे अण्वस्त्र हेतू
तज्ज्ञांच्या मते भारताला पाकिस्तानच्या आण्विक कार्यक्रमावरही बारीक लक्ष ठेवावे लागणार आहे. याशिवाय आगामी काळात पश्चिम आशियातील काही देशही अणुबॉम्ब मिळवण्याच्या दिशेने वाटचाल करू शकतात. त्याबाबतही भारताला सावध राहावे लागेल. हे देश तुर्किये, सौदी अरेबिया किंवा इराण असू शकतात. या देशांकडे अजून अणुबॉम्ब नाहीत पण ते बनवण्याचा त्यांचा मानस आहे. इराणने अणुबॉम्ब बनवला तर तोही बनवू, असे सौदीच्या प्रिन्सने म्हटले आहे. तुर्कस्तानबद्दल बोलायचे झाले तर तो पाकिस्तानचा जवळचा मित्र आहे आणि त्याला घातक शस्त्रे पुरवतो. तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे की, या धोक्यांमुळे भारताला हळूहळू अणुबॉम्बची संख्या वाढवावी लागेल. तुम्हाला सांगू द्या की, भारत अण्वस्त्र हल्ला झाल्यास प्रथम वापर न करण्याचे धोरण अवलंबतो.