BMM 2024: अमेरिकेतील ‘मराठी’ उत्सव

दर दोन वर्षांनी अमेरिकेत होणाऱ्या बीएमएम अधिवेशनाविषयी अमेरिकेतील मराठी माणसांच्या मनात एक उत्सुकता निश्चितच असते. साता समुद्रापार गेलेल्या आपल्या मराठी बांधवांना आपल्या मातीशी, आपल्या संस्कृतीशी जोडून ठेवणारं असं हे अधिवेशन. या अधिवेशनाच्या निमित्ताने उत्तर अमेरिकेतील मराठी माणसं एकत्र येतात. कला, क्रीडा संस्कृती यावर आधारित अनेक कार्यक्रमांची मांदियाळी इथे असते. त्यानिमित्ताने उत्तर अमेरिका आणि भारतातील कलाकारही एका मंचावर आपली कला सादर करतात आणि रसिक प्रेक्षकांना उत्तमोत्तम कार्यक्रम अनुभवण्याची संधी मिळते. बीएमएम अधिवेशनात कार्यक्रम सादर करणं हे कलाकारांसाठीही मानाचं पान असतं. यावर्षीचं बृहन्महाराष्ट्र मंडळाचं अधिवेशन आता केवळ तीन महिन्यांवर येऊन ठेपलं आहे. येत्या २७ ते ३० जून दरम्यान सॅन होजे येथे हे २१वं अधिवेशन होणार आहे. गेली दोन वर्षं याची जोरदार तयारी सुरू आहे. अधिवेशनाच्या कार्यकारिणीचे २५० सदस्य आणि २५० स्वयंसेवक असा ५०० स्वयंसेवकांचा चमू या अधिवेशनासाठी काम करतो आहे. सर्वजण आपापले नोकरी व्यवसाय सांभाळून मराठी संस्कृतीचं जतन करण्यासाठी, तिचं संवर्धन करण्यासाठी, पुढच्या पिढीकडे तो वारसा सुपूर्द करण्यासाठी नेटाने कार्यरत आहेत. सगळ्यात महत्त्वाचं म्हणजे आपल्या संस्कृती संवर्धनासाठी ही मंडळी विनामोबदला झटून कार्य करत आहेत.

बृहन्महाराष्ट्र मंडळाचे अध्यक्ष संदीप दीक्षित आणि अधिवेशनाचे मुख्य समन्वयक प्रकाश भालेराव यांच्या नेतृत्वाखाली यावर्षी होणाऱ्या या अधिवेशनात काही गोष्टी इतिहासात प्रथमच घडत आहेत. बृहन्महाराष्ट्र मंडळाच्या इतिहासात प्रथमच मंडळामार्फत तिकीट विक्री झाली. उत्तर अमेरिकेतल्या प्रत्येक कार्यक्रमाची एन्ट्री मंडळामार्फतच स्वीकारली गेली. अधिवेशनाला येणाऱ्या ज्येष्ठांसाठी मुख्य सभागृहात वेगळी जागा यावेळी राखून ठेवलेली आहे. यावर्षी प्रथमच भारताबाहेरील मराठी मंडळांच्या नेतृत्वाची बृहन्महाराष्ट्र मंडळांच्या अध्यक्षतेखाली परिषद आयोजित केली आहे. शिवाय एक संपूर्ण दिवस ‘बीएमएम’च्या सामाजिक कार्यक्रमांसाठी राखून ठेवलेला आहे, ज्याला ‘बीएमएम फेस्ट’ असं नाव दिलेलं आहे. ‘बीएमएम’तर्फे अनेक सामाजिक उपक्रम केले जातात, त्याचा आढावाही या अधिवेशनात घेतला जाणार आहे. मराठी शाळा, युवा, रेशीमगाठी, उत्तररंग, बी कनेक्ट, कम्युनिटी आऊटरिच, फिलॉसॉफी, मेडिटेशन, महिला सबलीकरण, आऊटडोअर्स या सगळ्या उपक्रमांना या अधिवेशनाच्या निमित्ताने एक मोठं व्यासपीठ मिळणार आहे. या सगळ्या सामाजिक उपक्रमांची माहिती करून घेण्यासाठी, तसंच या सगळ्याचा पुढच्या पिढीलाही होणारा उपयोग लक्षात घेता तिथल्या सगळ्यांनाच या बीएमएम फेस्टची उत्सुकता आहे.

नवी ही अस्मिता नवी भरारी
नवी क्षितिजे नवी झळाळी

२१ व्या बीएमएम ‘काय बे’ २०२४ च्या अधिवेशनात एकत्र भेटण्याची उत्सुकता आणि अत्यंत उत्साहाचं वातावरण सध्या उत्तर अमेरिकेत सगळीकडे पसरलेलं आहे. या अधिवेशनाचे मुख्य समन्वयक प्रकाश भालेराव म्हणाले की, ‘आज बे एरियामध्ये मराठी प्रेमींच्या जवळ जवळ नऊ ते दहा संस्था आहेत. या वेगवेगळ्या संस्थांनी एकत्र येऊन हा बे एरियातला अधिवेशनाचा घाट घातला, हे विशेष आहे. दुसरी विशेष गोष्ट अशी की, भारताबाहेरच्या लोकांनी केलेलं हे जगातलं भारताबाहेरचं सगळ्यात मोठं अधिवेशन असणार आहे. पाच हजारांवर लोक येणार आहेत. सगळे जण एकत्र येऊन आपल्या मित्र मंडळीना, नातेवाईकांना भेटतात, चार दिवस मजा करतात. या बीएमएम अधिवेशनानंतर आमचा एक एनजीओ काढायचा विचार आहे, जो ज्येष्ठ नागरिकांसाठी काम करेल, त्यांच्या समस्या सोडवेल. आमच्या काही कार्यकर्त्यांनी अशा एनजीओसाठी काम करण्याची इच्छाही दर्शवली आहे. जे आपल्याला समाजाने दिलंय, ते आपण व्याजासकट परत करणं हाच तर सुसंस्कृतपणा आहे आणि तो आम्हाला करता आला तर खूप आवडेल.’

अधिवेशनासाठी भारतातून येणाऱ्या सगळ्या कलाकारांचं नेहमीच मोठ्या जल्लोषात स्वागत केलं जातं. यावर्षी आपल्या सगळ्यांचे लाडके संगीतकार अजय–अतुल यांची लाइव्ह कॉन्सर्ट आहे. प्रसिद्ध गायक जोडी राहुल देशपांडे आणि प्रियांका बर्वे यांचा मेलांज ऑफ मेलडीज हा सुमधुर गाण्यांचा कार्यक्रम आहे. मुक्ता बर्वे आणि तिच्या टीमने साकारलेला ‘प्रिय भाई, एक कविता हवी आहे’ हा एक अनोखा दर्जेदार कार्यक्रम सगळ्यांचं खास आकर्षण आहे. ‘भाडिपा’चा सारंग साठे तरुणाईच्या भेटीला येणार आहे, तर शास्त्रीय संगीताची आवड असणाऱ्यांसाठी अश्विनी भिडे देशपांडे आणि पं. संजीव अभ्यंकर यांचा जसरंगी रंगणार आहे. संगीतकार कौशल इनामदार आणि सुप्रसिद्ध गायक अनिरुद्ध जोशी सात सुरांची सफर घडवणार आहेत. तर नचिकेत लेले, आशिष कुलकर्णी, मधुरा पाध्ये, मृण्मयी फाटक या तरुण गायकांचा सहभाग असलेला ‘सारेगमप’ हा कार्यक्रम म्हणजे सांगीतिक मेजवानी असणार आहे. या सगळ्या सांस्कृतिक कार्यक्रमांचा कळस म्हणजे अधिवेशनाच्या समारोपाला सादर होणारा ‘विठ्ठल एक समन्वय’ हा आगळावेगळा कार्यक्रम. सगळ्या कलांच्या माध्यमातून विठ्ठल साकारला जाणार आहे. कॅलिग्राफीतून अच्युत पालव, शिल्पकलेतून भगवान रामपुरे आणि संगीतातून महेश काळे यानिमित्ताने विविध कला प्रकारांचा अप्रतिम संगम साकारणार आहेत.

या सांस्कृतिक कलांच्या जोडीला अध्यात्मिक वारसा पुढे नेण्यासाठी प. पू. गोविंदगिरी महाराज, ह. भ. प. चारुदत्त आफळे, गौर गोपालदास, प्रल्हाद वामनराव पै, विदुषी धनश्री लेले यांची व्याख्यानं होणार आहेत, तर मराठी योद्धे याविषयावर अभिनेते शरद पोंक्षे यांचं व्याख्यान होईल. ‘मराठी पाऊल पडते पुढे’ असं म्हणत राज ठाकरे उपस्थितांशी संवाद साधणार आहेत. प्रसिद्ध क्रिकेटपटू सुनील गावस्कर यांना जीवनगौरव पुरस्काराने सन्मानित करण्यात येणार आहे.

या व्यतिरिक्त उत्तर अमेरिकेतल्या कलाकारांचे सांस्कृतिक कार्यक्रम, अनेक स्पर्धा, तरुणाईसाठी काही खास कार्यक्रम अशी कार्यक्रमांची रेलचेल या अधिवेशनात असणार आहे. मराठी साहित्य, कला आणि संगीताचा उत्सव म्हणजेच बीएमएम अधिवेशन. हजारो मराठी जनांनी याला उत्स्फूर्त प्रतिसाद दिला आहे. भारतातूनही अनेक मराठी रसिक आवर्जून या उत्सवात सहभागी होणार आहेत. BMM2024.Org या वेबसाइटवर या अधिवेशनाची संपूर्ण माहिती मिळेल. ‘बृहन्महाराष्ट्र मंडळाचं हे अधिवेशन म्हणजे महाराष्ट्राबाहेरील सर्वात मोठा मराठी माणसांचा मेळावा. पाच हजाराहून अधिक मराठी माणसं यानिमित्ताने एकत्र येणार आहेत. उत्तर अमेरिका, युरोप, भारत सगळ्या ठिकाणाहून ही माणसं २७ ते ३० जून या कालावधीत सॅन होजे इथे अधिवेशनात सहभागी होणार आहेत. बृहन्महाराष्ट्र मंडळ ही एक स्वयंसेवकांची संघटना आहे, ज्यांच्या अधिपत्याखाली जवळ जवळ ७० ते ८० मराठी मंडळं आज उत्तर अमेरिकेत कार्यरत आहेत. अशा सगळ्यांचा हा एक उत्सव, एक सोहळा आहे. सगळ्यांनी नक्की यात मोठ्या संख्येने सहभागी व्हा. अजूनही काही जागा शिल्लक आहेत. संस्कृती संवर्धनाच्या या सोहळ्यात स्वागत आहे,’ असं आवाहन बृहन्महाराष्ट्र मंडळाचे अध्यक्ष संदिप दीक्षित यांनी केलं आहे.