Som Pradosh Vrat 2023: सोमप्रदोष व्रतावर पंचकाची छाया; शुभ मुहूर्त, पूजाविधी आणि महत्व जाणून घेऊया

सोम प्रदोष व्रत मनोकामना पूर्ण करणारे

त्रयोदशी तिथीचे व्रत प्रदोष काळात पूजन केले जाते, म्हणून त्याला प्रदोष व्रत म्हणतात. या दिवशी भगवान शिवाची विधिवत पूजा केल्याने मोक्ष प्राप्त होतो. जर प्रदोष तिथी सोमवारी आली तर त्या तिथीला सोम प्रदोष व्रत म्हणतात आणि जर प्रदोष तिथी मंगळवारी आली तर तिला भौम प्रदोष व्रत म्हणतात. संतान होण्यासाठी आणि मनोकामना पूर्ण होण्यासाठी सोम प्रदोष तिथीचे व्रत करावे, असे मानले जाते. पौराणिक मान्यतेनुसार, प्रदोष तिथीला भगवान शिव कैलास पर्वताच्या रजत भवनात नृत्य करतात आणि त्या वेळी सर्व देवी-देवता त्यांची स्तुती करतात.

सोम प्रदोष व्रताचे महत्त्व

सोम प्रदोष व्रताची पूजा केल्याने कुंडलीतील चंद्रासह सर्व ग्रह आणि नक्षत्रांवर शुभ प्रभाव पडतो आणि या व्रताच्या शुभ प्रभावाने सर्व प्रकारचे अडथळे दूर होतात आणि मृत्यूनंतर मोक्ष प्राप्त होतो. केवळ सोम प्रदोष व्रताची कथा ऐकल्याने गाय दान केल्यासारखे पुण्य मिळते, अशी धार्मिक श्रद्धा आहे. दिवस आणि रात्रीच्या मिलनाला प्रदोष काळ म्हणतात, म्हणजे सूर्यास्त होत आहे आणि रात्र सुरू होत आहे, त्या वेळेला प्रदोष काळ म्हणतात. त्याचबरोबर भगवान शिवाची पूजा केल्याने अपार फळ मिळते आणि सर्व दोष दूर होतात.

सोम प्रदोष व्रत शुभ योग आणि मुहूर्त

सोम प्रदोष व्रत – १७ एप्रिल २०२३ सोमवार
प्रदोष तिथी प्रारंभ – १७ एप्रिल, दुपारी ३ वाजून ४६ मिनिटे ते
प्रदोष तिथी समाप्ती- १८ एप्रिल, दुपारी १ वाजून २७ मिनिटापर्यंत.
प्रदोष व्रत पूजा शुभ मुहूर्त – १७ एप्रिल ५ वाजून ४५ मिनिटे ते ७ वाजून २० मिनिटापर्यंत.

सोम प्रदोष व्रताच्या दिवशी ऐंद्र आणि ब्रह्म योग तयार होत आहे, जे अत्यंत फलदायी योग आहेत. यासोबतच पंचक काळची छाया दिवसभर राहील, पण ती शिवाच्या उपासनेत अडथळा निर्माण करत नाही. भगवान शिव हे सर्व ग्रह, नक्षत्र आणि काळाचे स्वामी आहेत, म्हणून महादेवाला महाकाल असेही म्हणतात.

सोमप्रदोष व्रत पूजाविधी

सोम प्रदोषाच्या दिवशी ब्रह्म मुहूर्तावर उठून स्नान वगैरे झाल्यावर हातात थोडा तांदूळ घ्यावा. यानंतर ‘अहमद्य महादेवस्य कृपाप्राप्त्यै सोमप्रदोषव्रतं करिष्ये’ असे म्हणत उपवासाचे आचरण करावे. यानंतर सकाळी जवळच्या शिवमंदिरात जाऊन शिवलिंगाची बेलपत्र, अक्षत, दिवा, धूप, गंगेचे पाणी, पाणी, फुले, मिठाई इत्यादींनी विधीपूर्वक पूजा करावी. शिवलिंगाची पूजा केल्यानंतर दिवसभर उपवास करून दानधर्म करावे. प्रदोष तिथीला मनात नेहमी ‘ॐ नम: शिवाय’ हा जप करत राहा. यासोबतच तुम्ही रुद्राक्षाच्या जपमाळेने महामृत्युंजय मंत्राचा जप करू शकता. त्रयोदशी तिथीला प्रदोषकाळात म्हणजेच सूर्यास्ताच्या तीन तास आधी महादेवाची पूजा केली जाते. सोम प्रदोष व्रताच्या पूजन पद्धतीसोबतच शिवलिंगावर पंचामृताने अभिषेक करून सर्व पूजेचे साहित्य अर्पण करावे. पूजेनंतर शिव चालिसा पाठ करा आणि शिव मंत्रांचा जप करा. यानंतर, आपण अन्न आणि पाणी घेऊ शकता.