‘लोणार’ला जागतिक वारशाचा दर्जा! सरकारकडून प्रस्तावाची प्रक्रिया सुरु, उच्च न्यायालयाची माहिती

लोणार सरोवराच्या परिसरामध्ये १५ पुरातन मंदिर आहेत. लोणार सरोवर आणि परिसराला जागतिक वारसा स्थळाचा दर्जा मिळाल्यास या सरोवराचे संवर्धन करणे अधिक सुलभ होईल. मंदिरात दर्शनासाठी गेल्यावर्षी ४.२६ लाख भाविक आले होते. तर, ४१ हजार नागरिकांनी सरोवराला भेट देण्यासाठी हजेरी लावली होती. यामध्ये, ७२ आंतरराष्ट्रीय पर्यटकांचा आणि पाच संशोधकांचासुद्धा समावेश होता. ही संख्या बघता आणि पर्यटकांमुळे सरोवराला पोहोचणारी हानी लक्षात घेत परिसरामध्ये अंघोळ करण्यावर बंदी आणली असल्याची माहिती पुरातत्त्व विभागाने उच्च न्यायालयाला दिली. परंतु, लोणार सरोवराचा परिसर एक वारसास्थळ असल्याने परिसरामध्ये खोदकाम, पाइपलाइन टाकत अंघोळीसाठी पर्यायी व्यवस्था उपलब्ध करुन देऊ शकत नाही. हे सर्व निर्णय जाणकारांच्या सल्यानुसारच घेत आहोत, असेही नमूद केले. त्यामुळे, न्यायालयाने अशा विविध नियोजनावरील रितसर अहवाल सादर करण्याचे आदेशही पुरातत्त्व विभागाला दिले. पुढील सुनावणी ७ फेब्रुवारी रोजी निश्‍चित करण्यात आली आहे. केंद्र शासनातर्फे डेप्युटी सॉलिसिटर जनरल ऑफ इंडिया नंदेश देशपांडे यांनी बाजू मांडली.
रस्ता खोदायचाय? मग दुरुस्तीही करा; जाणून घ्या पिंपरी-चिंचवड महापालिकेचे नवे धोरण
जागतिक यादीत चाळीस वारसास्थळे

जागतिक वारसास्थळांच्या यादीमध्ये राज्यातून १९८३मध्ये सर्वप्रथम ‘अजंठा’ व ‘एलोरा’ लेण्यांचा समावेश करण्यात आला होता. त्यापाठोपाठ १९८७मध्ये ‘एलिफंटा लेणी’, २००४मध्ये मुंबईमधील ‘छत्रपती शिवाजी महाराज रेल्वेस्थानक’, २०१२मध्ये ‘पश्‍चिम घाट’ आणि २०१८मध्ये मुंबईमधील ‘व्हिक्टोरियन गॉथिक आणि आर्ट डेको एन्सेम्बल्स’चा समावेश करण्यात आला. सध्या, महाराष्ट्रातील या सहा वारसास्थळांसह देशातील एकूण ४० वारसास्थळांचा समावेश या यादीमध्ये आहे. यात लोणार सरोवराचा समावेश झाल्यास ही संख्या ४१वर पोहोचेल.