हार्बर लोकल सँडहर्स्ट रोडपर्यंतच, रेल्वेच्या हालचाली, भायखळा स्टेशनचा फास्ट थांबाही रद्द

महेश चेमटे, मुंबई : छत्रपती शिवाजी महाराज टर्मिनस (सीएसएमटी) ते परळदरम्यान पाचव्या-सहाव्या मार्गासाठी आता नव्याने चाचपणी सुरू झाली आहे. सीएसएमटी परिसरातील जागेची मर्यादा लक्षात घेऊन हार्बर लोकल सँडहर्स्ट रोड स्थानकातच थांबवण्याचा प्रस्ताव रेल्वेने तयार केला असून, त्याची चाचपणी केली जात आहे. यामुळे सीएसएमटीतील हार्बरसाठीचा फलाट अतिरिक्त फलाट म्हणून उपलब्ध होणार आहे. यासोबतच भायखळ्यातील जागेची मर्यादा लक्षात घेऊन जलद लोकलसाठीचा फलाट तोडून त्या ठिकाणी अतिरिक्त मार्ग उभारण्यात येणार असल्याने जलद लोकलचा भायखळा थांबा रद्द करण्याबाबतही व्यवहार्यता अभ्यासण्यात येत आहे.

एमयूटीपी-२ अंतर्गत सीएसएमटी ते कुर्ला पाचवा-सहावा मार्ग सन २००८मध्ये मंजूर करण्यात आला होता. रुळांलगत असलेल्या जागेच्या अनुपलब्धतेमुळे सीएसएमटी ते परळ आणि कुर्ला ते परळ अशा दोन टप्प्यांत प्रकल्प राबवण्यात येत आहे. आज, बुधवारी मध्यरात्रीनंतर वाहतुकीस बंद होणाऱ्या शीव रेल्वे उड्डाणपुलाची पुनर्बांधणी हा कुर्ला ते परळदरम्यानच्या दुसऱ्या टप्प्यातील प्रमुख भाग आहे. सीएसएमटीतील फलाट क्रमांक १ आणि २वरून पनवेल/वाशी/अंधेरी हार्बर लोकल धावतात. या सर्व हार्बर लोकल सँडहर्स्ट स्थानकापर्यंतच आणून तेथूनच त्यांचा परतीचा प्रवास सुरू होईल. सीएसएमटीतील फलाट क्रमांक १ ते ७ मुख्य मार्गासाठी वापरता येतील. भायखळा स्थानकातून जलद लोकलवरील प्रवाशांची संख्या कमी आहे. यामुळे याचा वापर नव्या मार्गिकांकरिता करण्यासाठी जलद मार्गावरील फलाट तोडून त्या ठिकाणी नवी मार्गिका उभारणे शक्य आहे.
Sharad Pawar : पुण्याचा वाढता विस्तार, नवीन महापालिकेची तातडीने गरज, शरद पवार यांची भूमिका
हार्बर लोकल सँडहर्स्ट रोडपर्यंत चालवणे आणि जलद लोकलचा भायखळा थांबा हटवणे हा एकमेव पर्याय सीएसएमटी ते परळदरम्यान अतिरिक्त मार्गिकांसाठी कमी खर्चात आणि निश्चित कालावधीत करणे शक्य आहे. यामुळे याची व्यवहार्यता तपासणे सुरू करण्यात आले आहे, असे रेल्वे अधिकाऱ्यांनी सांगितले. सँडहर्स्ट रोड स्थानकात हार्बर मार्ग उन्नत आणि मुख्य मार्ग जमिनीवर आहे. यामुळे हार्बरने सीएसएमटीपर्यंत प्रवास करू इच्छिणाऱ्या प्रवाशांना मुख्य मार्गावरील लोकल पकडून सीएसएमटी गाठणे शक्य आहे. हा पर्याय प्रवाशांच्या दृष्टीने जुन्या प्रस्तावापेक्षा अधिक दिलासादायक ठरणार आहे, असे रेल्वे अधिकारी सांगतात.

पाचव्या-सहाव्या मार्गिकांसाठीच्या जुन्या प्रस्तावात डॉकयार्ड रोड स्थानकावरून पूर्व मुक्तमार्गे हार्बर रेल्वे पुढे नेण्याचा प्रस्ताव तयार करण्यात आला होता. त्यानुसार सीएसएमटीमध्ये फलाट क्रमांक १८वर डेक उभारून त्या ठिकाणाहून हार्बर धावती करण्याचे नियोजन होते. यासाठी मुंबई पोर्ट ट्रस्टच्या ताब्यातील जागेची गरज होती. मात्र, पोर्ट ट्रस्टने रेल्वे प्रशासनाला जागा देण्यास सकारात्मकता दाखवली नाही. त्याचबरोबर वडाळा-कासारवडवली मेट्रो-४चे सुरू असलेले काम आणि मुक्तमार्गाचे विस्ताराचे नियोजन यांमुळे उन्नत हार्बर प्रस्ताव बारगळला. नव्या प्रस्तावानुसार जलदगतीने काम केल्यास दोन वर्षांत प्रकल्प पूर्ण करण्याचे नियोजन तयार आहे, असा विश्वास रेल्वे अधिकाऱ्यांनी व्यक्त केला आहे.

सीएसएमटी ते परळ पाचवी-सहावी मार्गिका
– लोकमान्य टिळक टर्मिनस ते कल्याणदरम्यान पाचवी-सहावी मार्गिका आहे.
– परळ ते कुर्लादरम्यानचा टप्पा पूर्ण केल्यानंतर परळ ते कल्याणपर्यंत ४४ किमीचा मार्ग उपलब्ध.
– सीएसएमटी-परळ परिसरात खासगी जागेचे संपादन करण्याची गरज असून त्यासाठी मोठ्या प्रमाणात निधीची गरज आहे.

एमयूटीपी – २
निधी स्रोत : जागतिक बँक, राज्य सरकार, केंद्र सरकार
खर्च : १,३३७ कोटी
पहिला टप्पा : कुर्ला ते परळ (१० किमी)
दुसरा टप्पा : परळ ते सीएसएमटी (७ किमी)