Chhatrapati Sambhajinagar: ‘तालतम’ किल्ल्याचे लवकरच जतन-संवर्धन होणार; १२ कोटी ५४ लाख रुपये निधी मंजूर

मराठवाड्यातील किल्ल्यांचे जतन व संवर्धन करण्यासाठी राज्य शासनाने मागील चार वर्षांत मोठा निधी उपलब्ध करुन दिला आहे. याअंतर्गत छत्रपती संभाजीनगर जिल्ह्यातील किल्ल्यांचे संवर्धन करण्यात येत आहे. अंतूर, वेताळवाडी किल्ल्यांची दुरुस्ती व संवर्धन करण्यात आले. तालतम किल्ला (ता. सिल्लोड) हा मराठवाड्यातील प्रमुख डोंगरी किल्ला आहे. या किल्ल्याला ‘जंजाळा’ किल्ला म्हणूनही ओळखतात. तब्बल १४१ एकरावर किल्ल्याचा विस्तार असून तटबंदी, बुरूज अस्तित्वात आहे. काही वास्तू कोसळण्याच्या स्थितीत आहेत. त्यामुळे किल्ल्याची डागडुजी करण्याची मागणी इतिहासप्रेमींनी केली होती. २०२३-२४ यावर्षीच्या अर्थसंकल्पात किल्ल्यांच्या जतन व संवर्धनासाठी ३०० कोटी रुपये निधी जाहीर करण्यात आला आहे. त्यानुसार तालतम किल्ला या राज्य संरक्षित स्मारकाच्या जतन व दुरुस्तीसाठी नासदिया आर्किटेक्ट अँड कन्झर्वेशन यांनी १२ कोटी ५४ लाख रुपयांचे सविस्तर अंदाजपत्रक तयार केलो होते. या अंदाजपत्रकास नुकतीच प्रशासकीय मान्यता देण्यात आली आहे. लवकरच किल्ल्याच्या जतन व दुरुस्तीच्या कामाला सुरुवात होणार आहे. पुरातत्वीय निकषानुसार संबंधित काम होणार आहे. पुरातत्वे व वस्तूसंग्रहालये संचालनालयाचे संचालक या कामाचे नियंत्रण अधिकारी आहेत.
काँग्रेसचे दोनच मराठी उमेदवार; मुंबईत ११ जागांमध्ये टक्का कमीच, फटका बसण्याची शक्यता
जंजाळा अर्थात तालतम किल्ल्याच्या निर्मितीच्या कालखंडाबाबत ठोस पुरावे उपलब्ध नाहीत. मात्र, सोळाव्या शतकात हा किल्ला अहमदनगरच्या निजामाच्या ताब्यात होता. त्यानंतर किल्ल्यावर हैदराबादच्या निजामाची सत्ता होती. किल्ल्यावर फार्सी शिलालेख आहे. उत्कृष्ट स्थापत्य रचना असलेला हा किल्ला पाहण्यासाठी राज्यभरातील पर्यटक व अभ्यासक येतात. काही वर्षांपासून किल्ल्याचे संवर्धन करण्याची मागणी आहे. आता पुरेसा निधी मिळाल्यामुळे किल्ल्यातील वास्तूंचे जतन केले जाणार आहे.
शेतीतून लाखोंचे उत्पन्न, पाच वर्षांत उत्पन्नात तिप्पट वाढ, आमदार प्रशांत ठाकूरांची संपत्ती किती?
बुरूज, तटबंदीचे जतनतालतम किल्ल्याच्या तटबंदीला लागून १२ बुरूज आहेत. डोंगराच्या बाजुने ३०० फूट खोल दरी आहे. किल्ल्यावर येण्यासाठी जरंडी, वेताळवाडी आणि जिंजाळा हे तीन दरवाजे असून दक्षिण बाजूकडील मुख्य प्रवेशद्वार आहे. किल्ल्याच्या परिसरात टेहळणी बुरुज, दर्गा, मशिद, धान्य कोठार, तलाव, राणी महाल यांच्यासह इतर भग्न वास्तू आहेत. सद्यस्थितीत काही वास्तूंना तडे गेले आहेत. तटबंदीवर झाडे उगवल्याने वास्तू कोसळण्याचा स्थितीत आहेत. किल्ल्यापर्यंत जाण्यासाठी चांगल्या रस्त्याची गरज आहे.