Fact Check: लोकसभा निवडणूक २०२४ मध्ये मतांची हेराफेरी झाली? जाणून घ्या व्हायरल व्हिडिओचं सत्य

नवी दिल्ली : लोकसभा निवडणुकीच्या शेवटच्या टप्प्यासाठी आज मतदान होत आहे. मतदानाआधी एक व्हिडिओ सोशल मीडियावर मोठ्या प्रमाणात शेअर केला जात आहे. व्हिडिओमध्ये एक पोलिंग एजंट मतदान केंद्राभोवती फिरताना आणि मतदान करणाऱ्या महिलेच्या जवळ जाताना दिसत आहे. आता हा व्हिडिओ लोकसभा निवडणुकीतील हेराफेरीचे उदाहरण म्हणून शेअर केला जात आहे. मात्र सोशल मीडियावर व्हायरल झालेला हा व्हिडिओ जुना असल्याचं समोर आलं आहे.

फेसबुकवर हा व्हिडिओ शेअर करत एका यूजरने लिहिलंय, की निवडणूक आयोग देशाची फसवणूक करत आहे. निवडणूक आयोगाची झोप उडाली आहे, निवडणूक आयोगाला आयोग म्हणणं योग्य आहे का? इथे पाहा आर्काइव पोस्ट

बूमने या व्हिडिओची चौकशी केली तेव्हा हा व्हिडिओ २०१९ च्या लोकसभा निवडणुकीचा असल्याचं समोर आलं. हा व्हिडिओ फरीदाबादचा आहे, जिथे मतदारांवर प्रभाव टाकणाऱ्या एका पोलिंग एजंटला अटक करण्यात आली होती.
Fact Check : स्वाती मालीवाल आणि ध्रुव राठीच्या व्हायरल ऑडिओचं सत्य काय?

पडताळणीत काय समोर आलं?

बूमने या व्हिडिओची चौकशी सुरू केली तेव्हा त्यांच्या टीमने इनविड टूलच्या मदतीने गुगलवर व्हायरल व्हिडिओचे कीफ्रेम्स रिव्हर्स इमेज सर्च केल्या. त्यानंतर त्यात मे २०१९ मध्ये हिंदुस्तान टाइम्स आणि अमर उजालावर अपलोड केलेला व्हिडिओ आढळला. अमर उजालाच्या रिपोर्टमध्ये असं सांगण्यात आलं की, हरियाणातील फरीदाबादमध्ये सहाव्या टप्प्यातील मतदानादरम्यान मतदारांवर प्रभाव टाकल्याचा आरोप करण्यात आला होता. त्यानंतर त्याला अटक करण्यात आली आहे.

२०१९ मध्ये हा व्हिडिओ ज्यावेळी व्हायरल झाला होता त्यावेळी हरियाणाच्या मुख्य निवडणूक अधिकाऱ्यांनी त्यावर प्रतिक्रिया दिली होती आणि कारवाईचे निर्देश दिले होते.

फरीदाबाद जिल्हा निवडणूक अधिकाऱ्यानेही या उत्तराला उत्तर दिलं आणि लिहिलेलं, व्हिडिओमध्ये दिसणारी व्यक्ती एक पोलिंग एजंट आहे, ज्याच्या विरोधात एफआयआर नोंदवण्यात आली असून त्याला अटक करण्यात आली आहे. त्यांनी किमान तीन महिला मतदारांवर प्रभाव टाकण्याचा प्रयत्न केला.

नवभारत टाइम्सनेही त्यावेळी एका प्रकरणावर अहवाल लिहिला होता. या रिपोर्टमध्ये सांगण्यात आलेलं, की १२ मे रोजी इथे मतदान झाल्याचं सांगण्यात आलं होतं. निवडणूक आयोगाने १९ मे रोजी पुन्हा मतदान घेण्याचे आदेश दिले आहेत. हाच व्हिडिओ बिहार विधानसभा निवडणुकीच्या काळातही व्हायरल झाला होता.

निष्कर्ष

बूमच्या तपासात सोशल मीडियावर व्हायरल होणारा हा व्हिडिओ जुना असल्याचं समोर आलं आहे. या लोकसभा निवडणुकीत दिशाभूल करणारा हा व्हिडिओ शेअर केला जात आहे.

(This story was originally published by Boom, and republished by MT as part of the Shakti Collective.)