भाजपसाठी शिवसेनाच मोठा अडथळा; शिंदे कमी पडले तर गेम होणार; आकड्यांचा खेळ समजून घ्या

देशातील राजकारणाकडे लक्ष दिल्यास काँग्रेसी विचारांचे अनेक पक्ष असल्याचं दिसतं. पण हिंदुत्त्वाचा अजेंड्यावर चालणारे केवळ भाजप, शिवसेना हे दोनच पक्ष आहेत. अन्य राज्यांमध्ये हिंदुत्त्वाच्या मुद्द्यावर भाजप वाढला, फोफावला आणि स्वबळावर सत्तेत जाऊन बसला. त्याला अगदी उत्तर प्रदेश सारखं मोठं राज्यही अपवाद नाही. पण महाराष्ट्रात भाजपला याच मतांमध्ये शिवसेना नावाचा वाटेकरी आहे. त्यामुळे भाजपला होणारं मतदान कधीही ३० टक्क्यांच्या पुढे जात नाही. त्यामुळे अन्य राज्यांप्रमाणे भाजपला स्वबळावर महाराष्ट्र जिंकता येत नाही.
Eknath Shinde: शिंदे उप होणार नाहीत, पण ते…; मोदींच्या मंत्र्यांचं विधान, भाईंना मोठं पद मिळणार?
२०१४ पासून राष्ट्रीय राजकारणाच्या क्षितिजावर नरेंद्र मोदींचा उदय झाला. त्यावेळी लोकसभेत भाजपनं राज्यात २३ जागा जिंकल्या. त्यावेळी त्यांचा व्होट शेअर २७.६० टक्के होता. तर सेनेनं २०.८० टक्के मतं घेत १८ जागांवर विजय मिळवला. विधानसभा निवडणुकीवेळी युती तुटली. दोन्ही पक्ष स्वतंत्र लढले. भाजपनं १२२ जागा खिशात घातल्या. त्यावेळी त्यांना २७.८१ टक्के मतदान झालं. तर सेनेनं १९.८५ टक्के मतांसह ६३ उमेदवार निवडून आणले.

२०१९ मध्ये लोकसभेत भाजपनं महाराष्ट्रात पुन्हा २३ जागा जिंकल्या. त्यावेळी पक्षाला २७.८४ टक्के मतदान झालं. तर सेनेनं २३.५० टक्के मतांसह १८ जागा टिकवल्या. त्याच वर्षी विधानसभेला भाजपच्या जागा १२२ वरुन १०५ वर आल्या. मतांची टक्केवारी २५.७५ टक्के इतकी राहिली. तर सेनेच्या जागा ६३ वरुन ५६ वर घसरल्या. त्यांना १६.४१ टक्के मतं मिळाली.
Eknath Shinde: गावावरुन येताच बैठका रद्द; शिंदे काय करणार? ३ शक्यता; तिसरी प्रत्यक्षात आल्यास भाजपला फटका
शिवसेना सातत्यानं १६ ते २४ टक्के मतं घेत आलेली आहे. तर भाजपचा व्होट शेअर २५ ते २८ टक्के राहिला आहे. शिवसेना, भाजपचा मतदार सारखाच आहे. त्या मतदारांची विचारधारा सापरखीच आहे. त्यामुळे जोपर्यंत शिवसेना मजबूत असेल, तोपर्यंत भाजप राज्यात स्वबळावर सत्तेत येऊ शकत नाही. २०२२ मध्ये ठाकरेंची शिवसेना फुटली. त्यानंतर २०२४ मध्ये झालेल्या लोकसभा निवडणुकीत भाजपनं पहिल्यांदाच २८ जागा लढवल्या. त्यांना २६.१८ टक्के मतं मिळाली. पण जागा थेट २३ वरुन ९ वर आल्या.

याच निवडणुकीत शिंदेंच्या शिवसेनेनं १२.९५ टक्के मतांसह ७ जागा जिंकल्या. तर ठाकरेंच्या शिवसेनेनं १६.५२ टक्के मतांसह ९ जागांवर बाजी मारली. या निवडणुकीनं भाजपचं टेन्शन वाढलं. पण विधानसभेत भाजपनं २६.७७ टक्के मतांसह १३२ जागा जिंकत पुनरागमन केलं. भाजपनं महाराष्ट्रात विधानसभेत पहिल्यांदाच १२५ चा आकडा ओलांडला. पण शिंदेंच्या शिवसेनेनं १२.३८ टक्के मतांसह ५७ जागा जिंकल्या. तर महाविकास आघाडीतील ठाकरेंच्या शिवसेनेनं ९.९६ टक्के मतांसह २० जागांवर यश मिळवलं.
५ डिसेंबरला आझाद मैदानात नेमका कोणाचा शपथविधी? भाजपच्या गोटातून महत्त्वाची माहिती
सुरुवातीला ठाकरेंची शिवसेना भाजपला हिंदुत्त्ववादी मतं एकगठ्ठा मिळू देत नव्हती. पण तिचे दोन तुकडे झाल्यानं भाजपसाठी कामगिरी काहीशी सोपी झाली. सेनेचे दोन तुकडे झाल्यानं त्यांची ताकद विभागली गेली. त्यामुळे भाजप आता विधानसभेत बहुमतापासून अवघ्या १३ जागा दूर आहे. पुढील ५ वर्षांत भाजपनं सोबत असलेल्या शिवसेनेला नामोहरम करण्यात यश मिळवल्यास आगामी विधानसभा निवडणुकीत भाजप स्वबळावर सत्तेत येऊ शकतो. गृहमंत्री अमित शहांनी तर २०२९साठी आतापासूनच शतप्रतिशतचा नारा दिलेला आहे.

शिंदेंनी शिवसेना पक्ष गेल्या अडीच वर्षांत वाढवला. आमदारांची संख्या वाढवण्यातही ते यशस्वी ठरले. पण ही कामगिरी त्यांना सत्तेत असल्यानं जमली. सत्तेची ताकद असल्यानं रसद पुरवणं सोप गेलं. पण सत्ता नसल्यास, महत्त्वाची खाती नसल्यास शिंदेंवर प्रचंड मर्यादा येतील. सेनेचे बरेच आमदार शिंदेंसोबत कमी आणि सत्तेसोबत जास्त आहेत. सत्तेशिवाय ते राहू शकत नाहीत. त्यामुळे शिंदेंना वाटाघाटीत चांगली खाती पदरात पाडून घ्यावी लागतील. अन्यथा भाजपच्या आक्रमक राजकारणासमोर त्यांचा टिकाव लागणं अवघड होईल.
भाजपकडून मुख्यमंत्री कोण? निवडीसाठी २ निरीक्षक ठरले; एका नेत्याचं स्ट्राँग गुजरात कनेक्शन
मुख्यमंत्रिपद अडीच वर्षांसाठी मिळाल्यानं शिंदेंना अनेक गोष्टी करता आल्या. हातात सत्ता असल्यानं त्यांना त्यांच्या आमदारांना, सहकाऱ्यांना ताकद देता आली. पण आता मुख्यमंत्रिपद नसेल, तर त्यांना किमान महत्त्वाची खाती आवश्यक ठरतील. सत्तेचं, महत्त्वाच्या खात्यांचं पाठबळ सोबत नसेल, तर भाजप शिवसेनेला भारी पडू शकते. भाजपनं पद्धतशीरपणे कार्यक्रम आखल्यास, जमिनीवर सत्तेच्या माध्यमातून कोंडी केल्यास शिंदेंच्या शिवसेनेची अवस्था बिकट होईल आणि भाजपचं शतप्रतिशतचं स्वप्न लवकरच साकार होईल.