Tej Police Times, The first and leading Marathi news web portal of Maharashtra, provides the hard core news to Maharashtrians in their own language. It also has a varied programming mix having Politics, Sports, Entertainment news coverage
Shiva’s Parents : देवाधिदेव महादेवांचे आई-वडील कोण आहेत? जाणून घ्या, भगवान शिवाच्या जन्माचे रहस्य !
Who Is Lord Shiva’s Father And Mother :
भगवान शिव यांचा उल्लेख जगदीश, महादेव, त्रिकालदर्शी अशा विविध नावांनी केला जातो, ज्यातून अशी व्याख्या केली जाते की भगवान शिवापेक्षा मोठा देव किंवा देवता कोणीही नाही. ते एकमेव देव आहेत, जे साकार आणि निकाराकार अशा दोन्ही रूपात पूजले जातात. शिवजींचे पूर्ण कुटुंब आहे आणि मान्यता अशी आहे की, शिवलिंगावर त्यांचे सारे कुटुंब वास करते. पण जेव्हा भगवान शिव यांच्या आईवडिलांचा किंवा त्यांच्या जन्माबद्दल बोलले जाते, तेव्हा त्याबद्दल योग्य अशी व्याख्या मिळत नाही.
भगवान शिव यांचा उल्लेख जगदीश, महादेव, त्रिकालदर्शी अशा विविध नावांनी केला जातो, ज्यातून अशी व्याख्या केली जाते की भगवान शिवापेक्षा मोठा देव किंवा देवता कोणीही नाही. ते एकमेव देव आहेत, जे साकार आणि निकाराकार अशा दोन्ही रूपात पूजले जातात. शिवजींचे पूर्ण कुटुंब आहे आणि मान्यता अशी आहे की, शिवलिंगावर त्यांचे सारे कुटुंब वास करते. पण जेव्हा भगवान शिव यांच्या आईवडिलांचा किंवा त्यांच्या जन्माबद्दल बोलले जाते, तेव्हा त्याबद्दल योग्य अशी व्याख्या मिळत नाही.
शिवजींचा उल्लेख ‘अजन्मी’ किंवा स्वयंभू असा केला जातो. म्हणजेच त्यांचा जन्म झालेला नाही, तर त्यांचे अस्तित्व अनंत काळापासून आहे. पण शिवपुराणात एक व्याख्या सापडते, त्यावरून असा निष्कर्ष निघतो की भगवान शिव यांचे आईवडील आहेत. काय आहे ती व्याख्या जाणून घेऊ.
भगवान शंकराचे आई-वडील कोण आहेत?
श्री मद्भागवत देवी महापुराणानुसार शिव हे अजन्मी नाहीत. तर त्यांचे आईवडील आहेत. या पुराणानुसार एकदा नारद ऋषींनी त्यांचे पिता ब्रह्मदेव यांना विचारले की, ‘सृष्टीची निर्मिती कोणी केली आहे, आणि भगवान विष्णू, भगवान शिव आणि तुमचे पिता कोण आहेत?’
यावर ब्रह्म म्हणाले, “श्री दुर्गा देवी (अष्टंगी देवी) आणि पिता सदाशिव (काल ब्रह्म) यांच्या योगातून ब्रह्मा, विष्णू, महेश या तीन देवांची उत्पत्ती झाली. अर्थात प्रकृती स्वरूप देवी दुर्गा, जी महामाया आहे, जगदम्बा आहे, प्रकृती आहे ती आम्हा तिघांची आई आहे आणि कालब्रह्म अर्थात ‘काल सदाशिव’ आमचे वडील आहेत.”
महादेवाच्या उत्पत्तीची कथा
महादेवाच्या उत्पत्तीबद्दल आणखी एक कथा आहे. यानुसार ब्रह्मा आणि विष्णू यांच्यात श्रेष्ठतेवरून भांडण झाले. ब्रह्मा विष्णूला म्हणाले, ‘तुझा पिता मी आहे, कारण या सृष्टीची उत्पत्ती माझ्यामुळे झाली आहे आणि मी प्रजापिता आहे. तर विष्णू म्हणाले, ‘मी तुमचा पिता आहे, कारण माझ्या नाभी कमलातून तुम्ही उत्पन्न झाला आहात.’
हे भांडण ऐकल्यानंतर सदाशिव तेथे पोहोचले आणि त्यांना सांगितले, ‘तुमच्या दोघांची उत्पत्ती माझ्यामुळे झाली आहे आणि भगवान शिव यांनाही मीच जन्म दिला आहे, जे संहाराचे कार्य करतात.’ ते असं ही म्हणाले, ‘माझे पाच मुख आहेत. एक मुखाने आकार (अ), दुसऱ्याने उकार (उ), तिसऱ्या मुखाने मुकार (म), चौथ्या मुखाने बिंदू (.) आणि पाचव्या मुखाने नाद (शब्द) प्रकट झाले आहेत. या पाचही अवयवांचे एकीभूत होऊन “ऊँ”ची उत्पत्ती झाली आहे, जो माझा मूलमंत्र आहे.